چکیده:
در این مقاله تلاش شده است، با استفاده از رویکرد تحلیل سیستمی مهاج رت، جایگاه و نقش 1355 مورد بررسی قرار گیرد. مبانی - منطقه خراسان در نظام مهاجرتی کشور طی دوره 1385مهاجرت بین منطقه ای « تحلیل ساختار فضایی » نظری این مقاله اکولوژی انسانی و روش شناسی آن است. بررسی ها نشان م یدهد که سطح، الگو و روند مهاجرت در منطقه خراسان قبل و بعد از تقسیم به سه استان، چهره ای کاملا متفاوت داشته است.
در دهه1375 در پپ، خراسان رضوی با میزان خالص مهاجرت 6 در هزار، دارای موازنه مهاجرتی مثبت بوده است، در حال یکه استانهای خراسان شمالی و جنوبی به ترتیب با میزان خالص مهاجرت 31 - و 16 - در هزار دارای موازنه مهاجرت منفی بوده اند. طی دو دهه گذشته مبدا اصلی مهاجران وارد شده به منطقه خراسان عمدتا سیستان و بلوچستان، سمنان ، مازندران و تهران بوده اند.همچنین استان خراسان رضوی جزء سه مکان اصلی بوده است که همواره مهاجران سایر نقاط کشور ترجیح داده اند به آنجا مهاجر ت کنند. طی دو دهه گذشته خراسان رضوی بعد از سه استان تهران، خوزستان و اصفهان همواره یکی از مهم ترین مناطق پرتماس مهاجرتی کشور بوده است،در حالیکه استانهای خراسان شمالی و جنوبی دارای کمترین تماس مهاجرتی با سایر نقاط کشوربوده اند. این مطالعه نشان می دهد که استان خراسان رضوی دارای پدیده بزرگ سری شهری یا همان نخست شهری است.
خلاصه ماشینی:
سؤالات اصلی الف)موازنه مهاجرتی در منطقه خراسان طی سه دهه گذشته چگونه بوده است؟ ب)چرا خراسان رضوی مهاجرپذیر است،اما خراسانهای شمالی و جنوبی مهاجرفرست هستند؟ ج)مهاجران منطقه خراسان از کدام استانها میآیند؟ د)چقدر مهاجران سایر مناطق کشور ترجیح دادهاند به منطقه خراسان مهاجرت کنند؟ ه)منطقه خراسان از نظر تبادل و تعامل مهاجرتی با سایر نقاط کشور در چه وضعیتی قرار دارد؟ و)مهاجران خارج شده از منطقه خراسان به کجا میروند؟ ز)کدام شهرستانهای منطقه خراسان مهاجران بیشتری را جذب میکنند؟ مبانی مفهومی و تجربی ساختار مهاجرتهای داخلی،مفهومی است که در دوره معاصر بسیار مورد توجه قرار گرفته است،برخی از صاحبنظران جمعیتشناسی معتقدند همان طور که ساختار سنی و سایر پدیدههایجمعیتشناسی دارای قانونمندیهایی است،تغییر و ثبات جریانهای مهاجرتی بین مبدأ و مقصد،دارای نظم و قانونمندی خاصی است.
میزان ناخالص مهاجرت در منطقه خراسان طی سه دهه 1385-1355 (به تصویر صفحه مراجعه شود) ب)چرا خراسان رضوی مهاجرپذیر است،اما خراسان شمالی و جنوبی مهاجرفرست؟ در سال 1385،خراسان رضوی بین کلیه استانهای کشور بعد از استان کلان شهری تهران در رتبهدوم درجه توسعهیافتگی قرار گرفته است،اما خراسانهای شمالی و جنوبی از نظر رتبه توسعهیافتگی در رتبههای 27 و 28 کشور و قبل از استانهای ایلام و چهارمحال و بختیاری قرار گرفتهاند.
بررسی مبدأ مهاجران استانهای خراسان 1385-1365 (به تصویر صفحه مراجعه شود)در دهه 1385-1375 با توجه به سطح توسعهیافتگی خیلی بالای استان خراسان رضوی نسبت بهاستانهای خراسان شمالی و جنوبی،به عنوان مرکز جذب مهاجرین این دو استان کمتر توسعهیافتهعمل کرده است.