چکیده:
یکی از عارفان معروف جهان اسلام، «محیالدین ابن عربی» است. وی با اینکه به مذهب تسنن شهرت دارد، بسیاری از اعتقادات او مانند عقاید مذهب تشیع است؛ از جمله آن عقاید، عقیده به حضرت مهدی موعود( و نحوه ظهور او میباشد. مطالعه برخی آثار او به ویژه باب مبسوط 366 فتوحات مکیه که در این زمینه نگارش یافته است، نظریه مقاله حاضر را بیان میکند.ابن عربی درباره حضرت مهدی( میگوید: «او از نسل پیامبر( و از فرزندان فاطمه( و جدش حسین بن علی( است». سپس اسامی امامان را تا پدر آن حضرت ذکر کرده و میگوید: «علم او از طرف خدا است و آن، شرع حقیقی محمدی است و هیچگاه خطا نمیکند و دارای مقام عصمت است». ابن عربی مدعی میشود که آن حضرت را ملاقات کرده است و میگوید: «او در زمانی قیام میکند که زمین پر از ظلم و جور شده باشد و آن را پر از عدل و داد میکند؛ وی در نیمه شعبان 255ق متولد شده و باقی خواهد بود تا عیسی بن مریم( بدو بپیوندد».
خلاصه ماشینی:
"علامه حسن زاده آملی مرقوم کرده است: ابن عربی، در چند جای فتوحات اظهار میدارد که به حضور امام قائم( تشرف یافته است؛ از جمله در آخر باب بیست و چهارم آن گوید: «وللولایة المحمدیة المخصوصة بهذا الشرع المنزل علی محمد ختم خاص هو المهدی، وقد ولد فی زماننا و رأیته أیضا و اجتمعت به و رأیت العلامة الختمیة التی فیه فلاولی بعده الا و هو راجع إلیه کما انه لانبی بعد محمد مجموعه آثار استاد شهید مطهری، ج4، ص944.
3 آیت الله سید احمد فهری در کتاب مراقد اهل شام در کلام مبسوطی مینویسد: محییالدین در کلماتش مکرر عقیده خود را درباره امام زمان( با اشاره و یا صراحت اظهار داشته است؛ از جمله گوید: «وقتی امام مهدی خروج کند، دشمن آشکاری برای او نخواهد بود مگر (به اصطلاح) آخوندهای درباری و وعاظ السلاطین؛ به جهت آنکه بساط ریاست آنان برچیده میشود و با عامه مردم امتیازی به جز اندکی علم به احکام نخواهند داشت.
2 اینجا تأکید میکنیم بنابر آنچه گذشت، عقیده ابنعربی درباره امام مهدی( بر وفق باور شیعه است که حاکی از عقیده او به مقام بسیار والا و معنوی آن امام همام است؛ برای نمونه او را معصوم دانسته و علمش را از طریق تنزیل الهی میداند و تأکید میکند: با اینکه حضرت مهدی( علم به قیاس دارد؛ ولی هرگز بدان حکم نمیکند؛ بلکه تنها به چیزی حکم میکند که فرشته از سوی خداوند به وی القا کرده است و آن، شرع حقیقی محمدی است که اگر حضرت رسول اکرم( زنده میبود، جز آن حکم نمیفرمود."