چکیده:
این مقاله نخست به جایگاه اصلا ح گر و منجی عالم بشریت و آثار تربیتی اعتقاد به آن اشاره می کند. سپس به تبیین عرصه های این تاثیر در ابعاد مختلف می پردازد. از جمله: ۱. بعد فکری (با تحلیلی بر واژة عقل در روایات)، ۲. بعد روحی و روانی (با اشاره بر اهمیت ذکر و دعا و بررسی رهاوردهای انتظار)، ۳. بعد اخلاقی (با اشاره بر اهمیت نظارت امام بر اعمال شیعیان و زمان ناگهانی ظهور) و ۴. بعد عملی (با نشان دادن تصویری از چگونگی عمل شیعة منتظر).
خلاصه ماشینی:
"این امر در طهارت فکریو عقلی او رشد چشمگیری دارد در این خصوص از باب نمونه بهروایاتی چند اشاره مینماییم: الف)در روایتی از امام باقر(ع)نقل شده است که فرمود:«إذاقام قائمنا وضع یده علی روؤس العباد فجمع بها عقولهم و کملتبه أحلامهم»(صافی گلپایگانی،607)؛یعنی چون قائم ما قیامکند دستش را برسر بندگان گذارد و عقولشان را متمرکز سازد وعقلهایشان کامل شود.
از اینجهت در روایتی به نقل از امام صادق(ع)دعا موردتأکید واقع شده،چنانکه حضرت با تأکید شیعه به شناخت خداوند،پیامبر و حجتهای الهی،از جمله دعاهای دوران غیبت را این گونهتوصیه فرموده است:{/«اللهم عرفنی نفسک،فإنک إن لم تعرفنینفسک لم أعرف رسولک،اللهم عرفنی رسولک فإنک إن لم تعرفنیرسولک لم أعرف حجتک،اللهم عرفنی حجتک،فإنک ان لم تعرفنیحجتک ضللت عن دینی»/}(کلینی،338/1 و صدوق،کمال الدین وتمام النعمه،342/2 و 512).
ب)تحرک و پویایی اعتقاد به حضرت مهدی(عج)در پرتو جریان انتظار او هنگامیکه ترغیب و توصیه میشود چنانکه از باب نمونه از امام صادق(ع)نقل شده است که فرمود:«هرکس از شما بمیرد در حالی کهمنتظر این امرباشد،همانند کسی است که در پیشگاه رسول خدا(ص)شهید شده باشد».
چنانکه در روایتیبه نقل از امام باقر(ع)آمده است که حضرت فرمود:«إذا قام قائمناوضع یده علی رؤوس العباد فجمع به عقولهم و أکمل به أخلاقهم»(مجلسی،336/52)؛یعنی زمانی که قائم قیام کند دست خود را برسربندگان خواهد نهاد و عقلهای ایشان را جمع خواهد کرد و اخلاقآنها را به کمال خواهد رساند.
چنانکه روایتی به نقل از امام عصر(عج)آمده است که فرمود:«هریک از شما باید آنچه موجب دوستیما میشود پیشه خود سازید و از هرچه موجب خشم و ناخشنودی مامیگردد دوری کند،زیرا فرمان ما یکباره و ناگهانی میرسد و درآن زمان توبه برای کسی سودی ندارد و پشیمانی از گناه کسی را ازکیفر نجات نمیبخشد 3(طبرسی،455-322)."