چکیده:
مقاله حاضر که مقدمهای است بر شکلگیری پیمان برادری در مدینه، به بررسی
و تحلیل بینش اخوانی و آیین برادری اسلامی در صدر اسلام میپردازد و تلاش داشته
ضمن بررسی مبانی فکری و فلسفی اندیشه اخوت دینی، نقش این بینش و نگرش
وحیانی را در ایحاد وحدت در پیکره اجتماعی جامعه صدر اسلام بیان کند. برای
تأمین این منظور موضوع فراخوانی قرآن به اخوت دینی، سیره و عمل پیامبر در ارتقای
بینش اخوانی ـ نسبی جامعه عرب به سطح اخوت دینی و فاصله گرفتن از تعصبات
خونی و نژادی «الاخوة فی نسب» و تبلیغات و تشویقهای پیامبر برای ایجاد پیوند
برادری میان مسلمانان را مورد بررسی قرار میدهد.
خلاصه ماشینی:
"از اینرو پیامبر اسلام از آغاز به ترویج و تبلیغ بینش اخوانی میان مسلمانان همت گماشت و ضمن توجه دادن مسلمانان به آیات الهی درباب وظیفه و مسئولیت مسلمانان در برابر یکدیگر بهعنوان برادران دینی، در عمل نیز برای ایجاد اتحاد و برادری تلاش وافر کرد و کوشش نمود مفهوم برادر دینی را از مفهوم برادر سنتی رایج میان جامعه عرب جدا نماید و مفهوم نو برادری دینی را در خدمت حقطلبی، عزت و حرمت انسان قرار دهد.
پس نمیتوان ماهیتا تفاوتی میان هدف پیامبر در ایجاد عقد اخوت در مکه و مدینه احساس کرد مگر آنچه که مربوط به وضع اجتماعی و اقتصادی میان مهاجر و انصار در هنگام پیمان مدینه وجود داشت، زیرا در آن زمان علاوه براین که پیامبر قصد داشت رابطه و الفت میان مسلمانان را با این پیمان مستحکم سازد و زمینه تشکیل امت اسلامی را فراهم سازد، کمک انصار به مهاجران که از دیار خود کوچیده بودند عامل مضاعفی در تحکیم پیمان برادری در مدینه بود و در سایه پیمان مذکور برادران مهاجر میتوانستند از مساعدتهای مالی انصار بهره گیرند(27) و حتی از یکدیگر ارث بردند، گرچه پس از جنگ بدر هنگامی که مهاجران از غنائم جنگی بهرهمند شدند و گشایشی در امور حاصل شد، رابطه ارث و میراث براساس اخوت، به حکم خداوند قطع گردید(28) و به نزدیکان میت سپرده شد."