چکیده:
شیخ ناصرالدین البانی، یکی از تاثیرگذارترین و پرکارترین مولفان حدیث پژوه اهل سنت در عصر حاضر و متعلق به مکتب سلفی، با رویکردی جدید در نقد متن است. وی مبانی خاصی در تصحیح و تضعیف احادیث و نقد متن دارد. البانی در بررسی هر حدیث، نخست اقدام به جست وجوی متن حدیث از کتب معتبر می کند و در صورت اعتماد به وجود متن آن در کتب روایی معتبر، به ارزش-گذاری آن اهتمام می ورزد و اگر صحت سند حدیث برای او احراز شده باشد، ارزیابی متن آن را با قواعدی همچون عدم مخالفت با قرآن کریم یا سنت یا حس و تجربه و برخی معیارهای دیگر لازم می داند. در مقاله حاضر، به معرفی و تبیین کیفیت نقد متون احادیث توسط البانی پرداخته شده و روش او در مواردی، غیر عالمانه دانسته شده است.
خلاصه ماشینی:
"البانی نیز از این قاعده مستثنی نیست و روش او چنین است که اگر حدیثی از نظر سند صحیح،ولی با قرآن در تعارض بود،سعی در توجیه آن دارد تا نه مخالف قرآن باشد و نه حجیت حدیث مخدوش شود؛اما اگر حدیثی از نظر سند ضعیف بود،نوبت به نقد متن آن میرسد و یکی از اسباب نقد متن حدیث،مخالفت حدیث با قرآن کریم است؛البته البانی در موارد متعددی بعد از احراز ضعف سند حدیث،متن حدیث را به سبب مخالفت با آیات قرآن کریم،نقد و طرح کرده که برخی از موارد آن درست و مواردی از آن نادرست است.
(البانی،1415 ق،ج 2،ص 24)به نظر میرسد روایت یادشده صحیح باشد،زیرا در مصادر روایی امامیه هم آمده است(پاینده،1382،ص 610)و چهبسا ناظر به اهمیت قتل عمد مؤمن است که جزای آن خلود در جهنم است و همسان عدم آمرزش میباشد که خداوند میفرماید: «و من یقتل مؤمنا متعمدا فجزاؤه جهنم خالدا فیها و غضب الله علیه و لعنه و أعد له عذابا عظیما.
»(البانی،1412 ق،ج 1،ص 218) روایت یادشده از نظر البانی،مورد نقد و بررسی واقع شده و علت بطلان حدیث یادشده،آن است که مخالف احادیث صحیحین است که از ابن عباس در این زمینه وارد شده:«انما انا بشر انسی کما تنسون،فاذا نسیت فذکرونی.
»(البانی،1412 ق،ج 1،ص 283)البانی یادآور میشود که روایت عنکبوت،مخالف است با روایت صحیحین که چنین است:«ان الله لم یجعل لمسخ نسلا و لا عقبا»(بخاری،1401 ق،ج 2،ص 1203)کلام ابن قیم نیز مؤید است که هرآنچه در مورد حیوانات مسخ شده غیر از میمون و خوک در روایات آمده،همگی باطل و دروغ و جعلی است."