چکیده:
مقیاس شخصیتی اسکیزوتایپی (STA) توسط کلاریج، بروکز، (1984)، در آکسفورد ساخته شد و اخیرا توسط راولینگز و همکاران (2001) مورد بررسی مجدد قرار گرفت. همان طور که کلاریج و بروکز (1984)، به تفصیل عنوان کرده اند، این مقیاس بر اساس ملاک های «سومین ویرایش راهنمای آماری و تشخیصی اختلالات روانی» (DSM-III) ساخته شده است. در تحقیق حاضر، مقیاس شخصیتی اسکیزوتایپی بر اساس ملاک های (DSM-IV-TR) انطباق داده شد. این مقیاس یکی از وضعیت رایج مرزی یعنی اسکیزوتایپی را توصیف کرده و آن را در جمعیت بهنجار و بر اساس الگوی پیوستاری ویژگی های روان گسستگی می سنجد. مقیاس شخصیتی اسکیزوتایپی در تحقیقات مربوط به روان گسستگی به طور مکرر مورد استفاده قرار گرفته است. هدف این پژوهش بررسی خصوصیات روان سنجی و به دست آوردن هنجار ایرانی مقیاس شخصیتی اسکیزوتایپی بود. بدین منظور، نمونه ای به حجم 749 نفر (380 پسر و 369 دختر) به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای از دانشکده های مختلف دانشگاه شیراز 30 نفر بیمار مبتلا به اسکیزوفرنیا و 30 نفر بیمار مبتلا به افسردگی اساسی از مراکز درمانی انتخاب و مورد آزمون قرار گرفتند. تحلیل عاملی به روش تحلیل مولفه های اصلی با چرخش پروماکس سه عامل برای مقیاس شخصیتی اسکیزوتایپی استخراج نمود که به ترتیب عامل های «تجارب ادراکی غیرمعمول»، «سوء ظن پارانوئید / اضطراب اجتماعی» و «تفکر سحرآمیز» نام گرفتند. تفاوت بین گروه های بیمار و سالم در عامل های استخراج شده (به جز عامل دوم) معنادار بود. علاوه بر این، برای مقیاس شخصیتی اسکیزوتایپی سه نوع روایی دیگر (همزمان، افتراقی و همبستگی خرده مقیاس ها با کل مقیاس و یکدیگر) و دو نوع اعتبار (بازآزمایی و همسانی درونی) گزارش شد که همگی حکایت از این داشت که این مقیاس در جامعه ایرانی خصوصیات روان سنجی مطلوبی دارد و از آن می توان در تحقیقات روانشناسی و روان پزشکی استفاده کرد. اطلاعات هنجاری مقیاس شخصیتی اسکیزوتایپی نیز در نمونه 749 نفری گزارش شده است.
خلاصه ماشینی:
"تحقیقات قبلی(کلاریج و بروکز،1984 و راولینگز و همکاران،2001)نشان داده بودند که بین«مقیاس شخصیتیاسکیزوتایپی»و شاخص دروغپردازی (L) ،«فرم تجدید نظر شدۀ پرسشنامه شخصیتی آیزنک»همبستگی منفی و معنی داری وجود دارد(البته همبستگی پایین 0/14-)ولی یافتههای اینتحقیق بیانگر آن است که بین این دو رابطه معنیداری وجود ندارد،از نظر محقق این که بین«مقیاس شخصیتی اسکیزوتایپی»و شاخص دروغپردازی (L) و بین عامل سوءظن پارانوئید/اضطراب اجتماعی«مقیاس شخصیتی اسکیزوتایپی»و شاخص برونگرایی (E) «فرم تجدید نظر شدۀپرسشنامه شخصیتی آیزنک»رابطه منفی پایین وجود داشته باشد یا اصلا رابطهای وجود نداشتهباشد زیاد قابل بحث نبوده و در نتیجهگیری و استنباط بالینی از رابطه بین آن دو،تأثیر چندانیندارد و اگر بخواهیم این تفاوت را تبیین کنیم از یک طرف،احتمالا از زاویه نقش تفاوتهایفرهنگی در الگوی بالینی و ارتباط بعضی متغیرها با اختلالات روانی به طور اعم و اسکیزوتایپیبه طور اخص به این تفاوتها میتوان نگریست."