چکیده:
«مالتیپل اسکلروزیس» از بیماریهای دستگاه عصبی است که در سنین اولیه جوانی با تخریب موضعی یا تکه تکه «میلین» در سلسله اعصاب مرکزی شروع می شود و با دوره های نامنظم بهبود و عود علایم همراه است. در بیماران مبتلا، واکنشهای روانشناختی متعددی دیده می شود که در میان آنها افسردگی از شیوع بالایی برخوردار است. با توجه به اثرات نامناسب افسردگی بر روی کیفیت زندگی افراد مبتلا و شدت بخشیدن به علایم و نشانه های جسمانی، هدف از انجام این پژوهش بررسی اثربخشی درمان شناختی- رفتاری به شیوه گروهی بر افسردگی و شکایات جسمانی بیماران مبتلا به «مالتیپل اسکلروزیس» بود. بدین منظور با استفاده از نمونه گیری تصادفی از بین جامعه آماری شامل کلیه مبتلایان به مالتیپل اسکلروزیس که در انجمن ام.اس. استان اصفهان دارای پرونده بودند، تعداد 14 بیمار زن و 14 بیمار مرد انتخاب شدند و سپس به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی و کنترل قرار گرفتند. نمونه های پژوهشی عبارت بودند از گروه آزمایشی متشکل از 7 مرد و 7 زن که مداخله درمانی را در عرض 6 جلسه هفتگی دریافت نمودند و گروه کنترل، متشکل از همین تعداد افراد که این مداخله را دریافت نکردند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش «فهرست بازبینی تجدیدنظر شده 90 نشانگانی» (SCL-90-R) و پرسشنامه دموگرافیک محقق ساخته بود که در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون برای جمع آوری داده ها بر روی دو گروه آزمودنی ها اجرا گردید نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد درمان شناختی- رفتاری به شیوه گروهی موجب کاهش معناداری در میزان شدت مقوله های افسردگی در پس آزمون می شود ولی در کاهش شکایات جسمانی اثربخشی معناداری ندارد.
خلاصه ماشینی:
"ابزارمورد استفاده در این پژوهش«فهرست بازبینیتجدیدنظر شده 90 نشانگانی» (R-90-LCS) وپرسشنامۀ دموگرافیک محقق ساخته بود که در دومرحله پیشآزمون و پسآزمون برای جمعآوریدادهها بر روی دو گروه آزمودنیها اجرا گردیدنتایج تحلیل کوواریانس نشان داد درمان شناختی-رفتاری به شیوۀ گروهی موجب کاهش معناداری درمیزان شدت مقولههای افسردگی در پسآزمونمیشود ولی در کاهش شکایات جسمانی اثربخشیمعناداری ندارد.
هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان شناختی-رفتاری به شیوهگروهی بر کاهش میزان افسردگی و شکایات جسمانی بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس میباشد.
جدول 3-میانگین و انحراف معیار نمرات شکایات جسمانی دو گروه در پیشآزمون و پسآزمون (به تصویر صفحه مراجعه شود)نتایج تحلیل کوواریانس مربوط به تأثیر گروه درمانی شناختی-رفتاری بر کاهش شکایاتجسمانی دو گروه پس از مهار متغیرهای سن و مصرف دارو در جدول 4 ارائه شده است.
جدول 4-نتایج تحلیل کوواریانس شکایات جسمانی دو گروه پس از مهار تأثیر پیشآزمون،سن و مصرف دارو (به تصویر صفحه مراجعه شود) *بحث *همانگونه که ملاحظه گردید،نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که پس از حذف اثرمتغیرهای کنترل میانگین باقیمانده نمرات افسردگی در مبتلایانی که در درمان گروهی شناختی-رفتاری شرکت کردند به طور معناداری کمتر از میانگین باقیمانده نمرات افسردگی در گروه گواه بود.
با توجه به بالا بودن این تأثیر میتوان نتیجه گرفت که درمان گروهی بر مبنای اصول شناختی-رفتاری به طور معناداری،افسردگی بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس را کاهش داده است.
همچنین نتایج اینپژوهش با تحقیق مور و همکاران در سال 2001 که به گونهای با استفاده از اصول شناختی-رفتاری،طراحی شده بود تا افسردگی بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس را مهار و علائم ونشانههای آن را تسکین دهد همسو است."