چکیده:
برنامههای رشد و توسعه اقتصادی، بهویژه در کشورهای در حال توسعه، به میزان تعامل اقتصاد ملی با اقتصاد جهانی بستگی داشته و متأثر از فرایند پدیده جهانی شدن اقتصاد است. پدیدة جهانی شدن نیز تاکنون نشان داده است که اقتصاد ملی کشورها، تحت تأثیر جدی این پدیده قرار دارند. در جهان امروز، با وجود وابستگیهای متقابل، رشد و توسعه اقتصادی در سطح ملی، بدون تعامل فعال با اقتصاد جهانی دچار چالش جدی است. از طرفی برنامههای توسعه در کشورهای در حال توسعه به طرز قابل توجهی تحت تأثیر اندازه دولت میباشد. اندازه دولت از اموری است که در راستای تعامل یا عدم تعامل دولتها با جهانی شدن، دستخوش تغییرات شده است. بر اساس منطق جهانی شدن، دولتها بایستی نسبت به کوچکسازی خود و واگذاری امور تصدیگری به بخش خصوصی و اصولا ایجاد و گسترش فضای رقابتی اقدام نمایند. مطالعات نسبتا فراوانی وجود دارد که پیامدهای جهانی شدن بر اندازه دولت را بررسی کردهاند. نتایج، هم بر کوچکتر شدن وهم بر بزرگتر شدن اندازه دولتها اشاره دارند. این مقاله نیز در ادامه مطالعات تجربی گذشته و در چارچوب مبانی نظری، آثار جهانی شدن بر اندازه دولتها را در کشورهای منتخب آسیایی مطالعه نموده است و نتایج بیانگر این است که جهانی شدن اقتصاد اندازه دولت را در کشورهای مورد مطالعه کاهش نداده است. روش تحقیق این مطالعه، ترکیبی از روشهای توصیفی و تحلیلی علی و نوع مطالعه کاربردی و روش جمعآوری اطلاعات کتابخانهای است که از روشهای اقتصادسنجی و دادههای تلفیقی (Panel Data) استفاده شده است.
خلاصه ماشینی:
"در فرضیه کارایی استدلال میشود که جهانیشدن اقتصاد وظایف تصدی گری دولت را کاهش میدهد و شرایط اقتصادی را با حضور بیشتر بخش خصوصی رقابتی تر میکند و Burgoon (2001) لذا از هزینههای دولت کاسته خواهد شد و ترکیب مخارج دولت در جهت تولیداتی که توسط بخش خصوصی مولدترند 1 (مثل آموزش، بهداشت، حمل و نقل، مخابرات و مسکن)، تجدید ساختار شده و دولت کارآمدتر میشود، که این به معنی کوچک تر شدن اندازه دولت است.
این محدودیت به ویژه در کشورهای منتخب سبب شده است که در این مقاله اندازه کلی دولت مورد توجه قرار گرفته شود به طوری که در تصریح معادله رگرسیونی، اندازه دولت در یک دوره زمانی تابعی از نسبت واردات به مجموع صادرات و واردات، جریان سرمایهگذاری مستقیم خارجی، اندازة دولت در دوره قبل و تولید ناخالص داخلی سرانه در نظر گرفته شده است و بردار متغیر وابسته و متغیرهای مستقل در الگوی رگرسیونی تحلیلی به صورت ذیل ارائه میشود: (2) بدین ترتیب فرم کلی رابطه اندازه دولت با شاخصهای جهانی شدن و سایر متغیرها را میتوان به صورت زیر نوشت: (3) f30 , f40 , f20 , f10 با توجه به مبانی نظری و منطق جهانی شدن، انتظارمی رود رابطه بین متغیر وابسته(اندازه دولت) و متغیرهای مستقل در رابطه(3) بدین صورت تبیین شوند: تأثیر جریانات سرمایهای و کالایی بر سطح فعالیتهای دولت به شکلی است که بین سطح بالاتر برون گرایی، سرمایهگذاری مستقیم خارجی و اندازه دولت رابطهای غیر مستقیم وجود داشته باشد(f10, f20)."