چکیده:
تکثیر نسل انسانی بهوسیله تکنولوژی جدید دارای شیوههای متعددی است. روشهای استفاده از بارورهای آزمایشگاهی (اعم از داخل یا خارج از رحم) و یا مهندسی ژنتیک در تعیین جنسیت (پسر یا دختر) با رعایت برخی شرایط شرعی بهویژه در روابط بین همسران با هیچ مانعی روبهرو نیست. در شیوه شبیهسازی که با استفاده از هسته سلولی از یک موجود زنده صورت میگیرد، طرفداران و مخالفان جدی از فقها و دانشمندان تجربی وجود دارند و هر دسته دلایلی ـ که در برخی موارد، اغراقآمیز نیز میباشد ـ ارائه نمودهاند. در این مقاله ضمن بیان فهرستوار ادله طرفین، ارزیابی مختصری از این ادله ارائه گردیده و نتیجهگیری شده است که با توجه به اینکه علم به تمامی انسانها تعلق داشته و نباید بهخاطر برخی احتمالها و گمانها بشریت را از نتایج علوم و دانش محروم ساخت، با تاکید بر حفظ رعایت شرع، اصل شبیهسازی با موانع عمده شرعی روبهرو نیست.
خلاصه ماشینی:
موارد زیر از جمله اموری است که آنان مطرح میکنند: الف: این کار مستلزم بینظمی و آشفتگی نسبها است؛ ب: این کار به معنای تغییر در خلقت پروردگار است؛ ج: این کار به معنای آمیزش سلولهای جنسی نامحرمان است؛ د: این کار دخالت در آفرینش خداوند است؛ هـ: این کار به بینیازی از ازدواج میانجامد؛ و: این کار موجب کشتن سلولهای بارور شده که موجوداتی آماده برای انسان شدن هستندمیشود؛ ز: احتمال دارد این کار به نابودی جوامع بشری و محروم ساختن انسان از انسانیتش منجر شود؛ ح: استمرار بشریت به تنوع ژنتیک او است و این تنوع با بهکارگیری این شیوه از بین میرود؛ ط: این امر سقط جنین را تشویق میکند؛ ی: میل طبیعی به داشتن فرزند، به میل به نوعی خاص از آن تبدیل میشود؛ ک: این کار در دوقلوها باعث میشود که همزاد کوچکتر به آیندۀ خود از راه شناخت زندگی همزاد بزرگتر آگاهی یابد؛ ل: مشکلات ارث در این شیوه از توالد و تناسل بسیار پیچیده و مسائل آن رنجآور است و روایاتی مبنی بر نهی از فساد مواریث وارد شده است(حر عاملی، 1414ق، ج 20، ص 311)؛ م: مشکلات حاملگی دختران باکره به ویژه از طریق یکی از سلولهای او نیز از پیامدهای شبیهسازی است؛ ن: احتمال سوءاستفاده جانیان و تبهکاران حرفهای از این شیوه وجود دارد.