چکیده:
لعان راهکاری است که در فقه برای جدایی زوجین درمواردی مطرح شده است که مرد همسرش را به روابط نامشروع متهم می کند یا فرزندش را انکار می کند. این راهکار شرعی که در حل مسالمت آمیز برخی منازعات خانوادگی کاربرد بسیار مؤثری دارد، در جامعه امروز مسلمین متروک مانده است اگر چه موجبات آن همواره وجود دارد. در این مقاله ضمن بازخوانی لعان و احکام و آثار شرعی مترتب بر آن کوشیده شده با رفع ابهام از مواد قانونی مرتبط با آن و با ارائه پیشنهادهایی، جایگاه بی بدیل این حکم شرعی را در حل پاره ای از منازعات خانوادگی حتی جوامع امروزی تبیین کند.
خلاصه ماشینی:
"نکول زوجین ممکن است پس از لعان، پدر از کرده خود پشیمان شده و ادعای خود مبنی بر قذف همسر و یا نفی ولد را پس بگیرد، در این صورت، اگر در حین اجرای لعان، خود را تکذیب کند، حد قذف بر او واجب شده و هیچ یک از احکام لعان ثابت نمی شود، ولی اگر بعد از اجرای کامل لعان (خواه قبل از لعان زن باشد و خواه بعد از اجرای لعان زن)، خود را تکذیب کند، برخی قائل شده اند که با اجرای لعان توسط مرد، حد از مرد ساقط می شود و تکذیب بعدی نمی تواند آن را برقرار سازد، اما مشهور قائلند که زوج با لعان خود، بر نسبت زنا به همسرش تأکید می کند و حال که اعتراف به کذب خود دارد، چگونه می توان لعان دروغ او را موجب سقوط حد قذف دانست؟ دلیل آن روایت محمد بن فضیل از امام کاظم(ع) است که از آن حضرت در باره مردی سؤال شد که همسرش را لعان کرده و فرزندش را نفی کرد و سپس خودش را تکذیب کرد که آیا فرزند به او باز می گردد؟ حضرت فرمودند: (اذ أکذب نفسه جلد الحد و رد علیه انبه ولاترجع الیه إمرأته أبدا; وقتی خودش را تکذیب کرد، باید به وی حد زده شود و فرزندش به او برگردانده شود و همسرش بر او حرام ابدی می شود)."