چکیده:
آب از مهم ترین عوامل تولید محصولات کشاورزی است و از آنجا که این نهاده در بیشتر نقاط کشور به عنوان محدودترین عامل به شمار می رود بنابراین استفاده بهینه از آن برای افزایش بهره وری نهاده ها، اهمیت ویژه ای دارد. از جمله راه های افزایش بهره وری منابع آب در کشاورزی می توان به استفاده از سیستم های نوین آبیاری اشاره کرد. در این پژوهش ارزیابی مالی انواع طرح های آبیاری قطره ای در سطح استان خراسان بررسی شده است. آمار و اطلاعات، از 50 بهره بردار سیستمهای آبیاری قطره ای و سنتی به روش نمونه گیری طبقه بندی تصادفی گردآوری و با کاربرد معیارهای ارزیابی طرح، الگوها براورد شده است. نتایج این مطالعه نشان می دهد که عوامل اقتصادی، اجتماعی و فنی در عدم پذیرش این روشها موثر است و در صورت طراحی و بهره برداری مناسب، این طرحها توجیه مالی لازم را خواهند داشت. گرچه عملکردها، تولید و درآمد زارعان در گروه اول بیش از گروه دوم است؛ ولی برای تشویق زارعان در به کارگیری این سیستم ها باید در زمینه سیاستگذاری و اجرای این طرح ها تجدید نظری اساسی کرد.
خلاصه ماشینی:
"اهمیت این طرحها در سطح استان خراسان از آنجا آشکار میشود که هماکنون بیش از 3/5 درص زمینهای آبی این استان با سیستمهای آبیاری تحت فشار سروکار دارد(بینام، 1377)و تحلیل درست مسئله از جنبه مالی و اقتصادی میتواند نقش ویژهای در کاهش خطاها و بهبود سازوکار روند اجرا برای بهتر شدن بهرهوری هرچه بیشتر طرحهای آینده و در حال بهرهبرداری داشته باشد.
با توجه به اطلاعات به دست آمده از این پژوهش میتواند گفت که زارعان به طور معمول از سیستم آبیاری قطرهای همراه با قطرچکان ساده استفاده میکنند و با توجه به آنکه تعداد کل جامعه آماری که این سیستمها را به کار میبنرد در سطح استان بسیار کم(122 بهرهبردار)و پراکنده است و هریک از آنها الگوی کشت مختص به خود دارند،بنابراین،این بخش از تحلیل براساس دو سناریو آباندوز2و غیر آباندوز3برای هریک از محصولات باغی بادام، گیلاس،پسته،انگور و سیب در شرایطی که باغ بارور باشد مورد ارزیابی قرار میگیرد.
از این رو ملاحظه میشود که سرمایهگذاری در طرحهای آبیاری قطرهای مانند دیگر نقاط دنیا میتواند توجیه مالی لازم را داشته باشد و با توجه به آنکه این سیستمها سبب افزایش عملکرد و تولید برای بیشتر محصولات و در پی آن بهبود بهرهوری عوامل تولید میشود،به کارگیری روشهای آبیاری قطرهای میتواند در بهبود عملکرد،تولید،درامد و بهرهوری منابع و همچنین مثبت بودن ارزش حال خالص طرح مؤثر باشد.
sisylana cimonoce nA:nroC dleif rof)IDS(noitagirri noitagirriorciM lanoitanretnI htfiF ehT fo gnideecorp,dlrow gnignahc .
31 gnignahc a rof noitagirriorcim,yticirtcelE dna retaw gnivaS rof ygolonhceT ,ssergnoC noitagirriorciM lanoitanretnI htfiF ehT fo gnideecorp,dlroW ."