چکیده:
عبور منابع طبیعی نفت یا گاز از خطوط تحدید حدود دریایی و اشتراک این منابع بین دو یا چند کشور و یا استقرار آن ها در مناطق فاقد تحدید حدود دریایی، ممکن است موجب بروز اختلافات بین المللی و تهدید صلح و ثبات شود. کنوانسیون 1982 حقوق دریاها از دولت ها می خواهد که در صورت عدم توافق در تحدید حدود، در قالب اقدامات موقت، تدابیر عملی را به کار گیرند. ضمن آن که، بر اساس اصل لزوم حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات بین المللی، دولت ها باید بر اساس آیین های سیاسی یا حقوقی اختلاف مذکور را حل نمایند. هرچند رویه ی قضایی دیوان بین المللی دادگستری و داوری های بین المللی، حل و فصل چنین اختلافاتی را بیشتر در طی مباحث مربوط به تحدید حدود مدنظر قرار داده اند، اما توجه به رویه ی قضایی بین المللی، ما را به این نتیجه رهنمون می سازد که اصل مطلوب در بهره برداری از این منابع، همکاری بین دولت ها و اجتناب از اقدامات یک جانبه است
خلاصه ماشینی:
پرسش دیگر اینکه آیا تحدید حدود،شرط ضروری بهرهبرداری از میادین مشترک نفت و گاز است؟به اختصار باید گفت که مطابق مادهی(3)83 کنوانسیون 1982 حقوق دریاها،طرفین اختلاف ملزم شدهاند که در پرتو درک متقابل و تفاهم، سازوکارهای موقت و عملی را اجرا نمایند؛به گونهای که توافق نهایی آنها در خصوص تحدید حدود فلات قاره به مخاطره نیافتد.
تدابیر موقت در کنوانسیون 1982 حقوق دریاها در صورت حدوث اختلاف در مورد محدودهی حاکمیت دولتها در فلات قاره و منطقهی انحصاری اقتصادی،وفق مواد 83 و 74 کنوانسیون 1982 حقوق دریاها، تحدید حدود این مناطق و تعیین سهم هریک از دول دارای سواحل مجاور یا مقابل باید با توافق آنها بر اساس حقوق بین الملل به نحو مقرر در مادهی 38 اساسنامهی دیوان بین المللی دادگستری انجام گیرد تا راهحل عادلانه حاصل شود.
araP,drawA noitatimileD emitiraM nemeY/aertirE 8991 ehT( دیوان داوری در بخش دیگری از رأی خود با اشاره به رأی دیوان بین المللی دادگستری در قضیهی فلات قارهی دریای شمال و تأکید بر نظریهی جداگانهی قاضی جساب در آن پرونده اعلام میکند که حتی در صورت تعیین مرز دریایی بین اریتره و یمن،ممکن است در مناطقی از دریا اصطکاک منافع میان آنها ایجاد شود؛در این حالت طرفین باید واقعیت را پذیرفته و با توافق یکدیگر مسأله را حل نمایند و در صورت عدم توافق با توسل به ترتیباتی چون تقسیم عادلانه منطقهی مورد اختلاف یا استخراج منابع به صورت مشترک،موضوع را خاتمه دهند؛حالت اخیر بیشتر هنگامی Ẓصلح لاهه تعیین شد )52-1:1002,akswoktaiwK(.