چکیده:
مقاله حاضر گزارشی است از نتایج اولیه بررسی های باستان شناسی استقرار های دوران اسلامی دشت تهران که با تاکید بر منابع تاریخی سعی گردیده است تا شاکله کلی استقرار های این دشت که یکی از مهم ترین کانون-های تحولات اجتماعی، تاریخی و فرهنگی در طول ادوار مختلف تاریخی است، مورد تجزیه و تحیل قرار گیرد وفراز و فرود هایی که شهر ری و نیز روستا های اقماری آن داشته اند در ارتباط با عوامل انسانی مثل درگیری های سیاسی یا مذهبی یا عوامل طبیعی مثل زلزله یا خشک-سالی در نظر گرفته شوند. همچنین، ارتباط بافت های استقراری و برهمکنش های اقتصادی و اجتماعی ساکنان دشت تهران، از منظر باستان شناسی، مشخص شده و به تعیین الگویی برای برقراری رابطه اجتماعی و اقتصادی استقرار های اقماری دشت تهران با شهر ری پرداخته شده است . در پایان مکانیزم های تولید فرآوده های کشاورزی محصولات صنعتی و غیر کشاورزی در دشت مورد توجه قرار گرفته است و نحوه تجارت و مبادله کالا بین جوامع روستایی با جوامع شهری در دشت تهران مورد بررسی قرار گرفته است.
خلاصه ماشینی:
"عدم وجود شواهدی مانند جوش و دورریزهای کورهی سفالگری و هم چنین سربارۀ ذوب فلزات در بررسی محوطهها و تپهها و تپههای اقماری دشت تهران،جز در محدودۀ شهر ری کنونی که آثاری مبنی بر تولید سفالهای فقاع به دست آمده است و در برخی متون تاریخی نیز اشاراتی هر چند مختصر،در ارتباط با تولید ظروف سفالی معروف به فقاع و کاشی در ری شده است،به نظر میرسد که این استقرارها بیشتر متعلق به جوامع کشاورزی بودهاند و فعالیتهای صنعتی و کارگاهی،محدود به شهر ری بوده است.
فقط به نظر میرسد که عمدۀ مالکان یا به تعریف دیگر اربابان روستا یا روستاهای یک منطقه این توانایی را داشته که کالاهای مورد نیاز و حتی تجملی خود را از مراکز شهری گوناگون تهیه کرده باشند،زیرا در برخی محوطهها دادههایی مثل سفال زرینفام یا مینایی به صورت بسیار محدود به دست آمده که به دلیل تجملی و پر بها بودن تنها از عهدۀ افراد مرفه یا مالکان بزرگ بر میآمده که به تهیه و نگهداری این کالاها بپردازند به از یک خرده مالک یا مزدور کشاورز که صرفا توانائی خرید کالاهای مورد نیاز غیر تجملی خود را داشته است.
ق کمتر از 20 درصد محوطهها دارای استقرار بوده که حتی برخی از محوطهها صرفا دارای استقرار پس از ایلخانی بودهاند؛یعنی طی حملۀ وحشیانۀ مغول به ایران و ایجاد حکومت ایلخانیان و تخریب مراکز شهری و کشتارهای بسیار آنها این منطقه نیز آسیب دیده و بیشتر استقرارهای آن خالی از سکنه شده و استقرارهای یکجانشینی تا حد زیادی از بین رفته و به استقرارهای کوچنشینی توجه داشته است."
کلیدواژه ها:
ری
،
دوران اسلامی
،
باستانشناسی
،
دشت تهران
کلید واژه های ماشینی:
دشت تهران
،
دشت تهران در دوران اسلامی
،
شهر ری
،
اسلامی
،
استقرارهای
،
شهر
،
استقرارهای دوران اسلامی دشت تهران
،
باستانشناسی
،
باستانشناسی استقرارهای دوران اسلامی دشت
،
روستایی