چکیده:
واقعگرایی علمی عبارت است از این دیدگاه که بهترین نظریههای علمی ما توصیفهای تقریبا حقیقی از جنبههای مشاهدهپذیر و مشاهدهناپذیر جهان مستقل از ذهن عرضه میکند. مناقشه واقعگرایان و منتقدانشان بر سر این دیدگاه در قلب مباحث فلسفه علم است. در این مقاله، پس از بررسی اصول محوری موضع واقعگرایانه میکوشیم ادله آنها را در پاسخ به انتقادات مطرحشده از سوی دیدگاههای رقیب ذکر کنیم.
خلاصه ماشینی:
"این مسئله خود پرسشهای تأملبرانگیزی را پیش میکشد؛ از جمله اینکه: - آیا کامیابی نظریههای علمی در تبیین و پیشبینی پدیدهها را میتوانیم گواهی بر حقانیت و درستی آنها بدانیم؟ - آیا واژهها و اصطلاحات نظری بهکار رفته در نظریهها، همچون الکترون، کوارتز، میدان، نیرو، ژن، هوش، ضمیر ناخودآگاه و مانند اینها بر اشیا و موجوداتی واقعی، هرچند مشاهدهناپذیر دلالت میکنند؟ - آیا کامیابی تبیینی نظریهها به سبب ارتباط ویژهشان با جهان واقعی است؟ - آیا کامیابی تبیینی نظریههای علمی با روش یا روشهای علمی ارتباط تنگاتنگ دارند و بر اعتمادپذیری روشها دلالت میکنند؟ - آیا موفقیت و کامیابی در تبیین رفتار پدیدهها مستلزم پیشرفت علم و نظریههای علمی به سوی هدف علمی اعم از کشف حقیقت، واقعنمایی، یا تقرب به حقیقت است؟ - آیا بدون فرض وجود واقعی برای موجودات مشاهدهناپذیر، و بدون ادعای دسترسی به کشف حقیقت یا تقرب به آن میتوانیم پیشرفت علم و کامیابی تبیینی نظریههای علمی را توجیه کنیم؟ پاسخهای گوناگونی به این پرسشها و پرسشهای مشابه دیگر داده شده که گویای تنوع و اختلاف مواضع و دیدگاههای فلسفی، معرفتشناختی و معناشناختی پاسخدهندگان است.
از دیدگاه واقعگرایان علمی، برای نمونه، اگر شما یک کتاب معتبر درسی معاصر در زمینه شیمی مطالعه کنید، دلیل خوبی خواهید داشت که باور کنید مدعاهای مطرحشده در آن کتاب درباره وجود و اوصاف اتمها، مولکولها، اجزا و ذرات زیراتمی، لایهها و سطوح انرژی، انواع واکنش و مانند اینها حقیقی و صادق یا تقریبا صادق است؛ یعنی دلیل خرسندکنندهای دارید که بپندارید چنین پدیدارهایی دارای همان اوصافی هستند که در کتاب شیمی مذکور به آنها نسبت داده شده است و این اوصاف مستقل از مفاهیم و تصورات نظری<FootNote No="51" Text=" theoritical conceptions"/> در زبان شیمی وجود دارند."