خلاصه ماشینی:
"چون شناختی دقیق از سازندگان این ساعتها نداریم،نمیتوانیم ادعا کنیم که جاذبهء مذهبی آنان را به اختراع این یادگارهای عظیم صنعتی برانگیخته است،ولی از آنجا که دو دستگاه از این ساعتها-که در واقع از نخستین آثار تکنیکی تاریخ بشر به شمار میروند-برای مکانهای مذهبی ساخته شدهاند، میتوان حداقل این احتمال را داد که مشوق و بانی ساختن آنها،دیدگاهی مذهبی داشته است،بویژه آنکه، وقتشناسی دقیق از لوازم عبادات مسلمانان است و نیز چنین است داستان ساختن وسایل انفجاری جنگی: نخستین سلاح انفجاری در دفاع از اسلام در برابر مسیحیان و در جنگهای صلیبی به کار رفت3،یعنی برای هدفی مقدس و به نام معنویت.
دیرهای اروپای غربی از زمان سلطه ژرمنها بر رم که تخریب زراعت و صنعت را در پی داشت-خود به کار زراعت محدود برای رفع نیازشان پرداخته بودند و صناعت را تا آنجا که مورد نیاز بود برقرار کرده بودند و همچون واحههای تمدن در میان کویری که از انحطاط رم لاتینی به وجود آمده بود، شکوفایی و رونق چشمگیری داشتند.
ترس استعمار از آن است که این روحانیت که اکنون مسئولیت سیاسی و اقتصادی و صنعتی را به عهده گرفته است متوجه این جدایی نامعقول و غیر طبیعی گردد و با همان شیوه بلاغت و رسالت موثر خود،وحدت دوباره آن را میسر سازد و دستها و دلها را هماهنگ کند و ملل اسلامی راه کوشش و کار و تولید را دوباره پیش گیرند و با تمام وجود به کار سازندگی و تولید بپردازند و عقب افتادگیها را جبران کنند و دوباره قدرتمند شوند و بتوانند در این مبارزه بیامان از خود دفاع کنند."