چکیده:
یکی از تغییرات مهم ورزش و فعالیت بدنی در بدن انسان ، تغییرات هورمونی است که بنا به شدت ، مدت و نوع تمرین تاثیر متقاوتی دارند. بتا اندورفین (BE) نیز به عنوان یکی از هورمون های سیستم عصبی در اثر فعالیت دچار تغییراتی در سطح پلاسمایی خون می شود. نوروپپتید نقش مهمی در مکانیسم رهایی از درد و ایجاد حس خوب بودن و سرخوشی دارد. هدف از این تحقیق ، مقایسة اثر یک جلسه تمرین هوازی و بی هوازی تغییرات سطح BE پلاسمایی دختران فعال و غیرفعال است . پس از توزیع پرسشنامة تعیین سطح فعالیت بدنی در دانشگاه الزهرا، ١٢ دانشجوی تربیت بدنی به عنوان گروه فعال و١٢دانشجوی غیرتربیت بدنی به عنوان گروه غیر فعال انتخاب شدند. سپس دو نوع تست بروس و رست به عنوان تست های تمرین هوازی و بی هوازی روی آزمودنی ها انجام گرفت . قبل و بعد از تست BE آزمودنی ها ثبت شد و برای تجزیه و تحلیل آماری از آزمون t همبسته و تحلیل کوواریانس استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که سطوح اندورفین پلاسمایی پس از تمرین هوازی در هر دو گروه فعال و غیرفعال افزایش داشت . همچنین پس از تمرین بی هوازی ، در دوگروه فعال و غیر فعال افزایش مقدار اندورفین پلاسمایی مشاهده شد. همچنین تفاوت معناداری بین دو گروه (فعال و غیرفعال ) هم در اثر فعالیت هوازی و هم بی هوازی در مقدار اندورفین پلاسمایی مشاهده نشد. هیچ تفاوتی در دو نوع فعالیت (هوازی و بی هوازی ) در آزمودنی های مختلف مشاهده نشد. دراین تحقیق هیچ تفاوتی بین دو نوع فعالیت در دو گروه (فعال و غیرفعال ) مشاهده نشد.
خلاصه ماشینی:
بر خلاف تحقیقات دیگران ، جوزف ٤ و همکاران (١٩٨٤) در تحقیق بر روی موش ها، گزارش کردند که تمرین سرعتی موجب کاهش معنی دار بتا اندورفین شده است (٢).
در تحقیق آنها که دویدن بر روی تریدمیل با شدت های ٨٠، ٦٠ و١٠٠ درصد حداکثر اکسیژن مصرفی در بازیکنان هندبال صورت گرفت ، بیشترین افزایش معنی دار بتااندروفین در هر سه گروه در ٣ دقیقه بعد از ورزش مشاهده شد و سپس کاهش معنی دار بتا اندورفین به ترتیب در دقایق ٣٠ و٦٠ بعد از ورزش مشاهده شد.
1 - Goldfarb et al 2 - Colt 3 -Govoni 4 -Joseph 5 -Yoon and Park در حال حاضر با توجه به نتایج ضد و نقیضی که وجود دارد، در بارة تاثیر پروتکل تمرین ورزشی ، شدت ، مدت و نوع فعالیت ورزشی بر سطوح بتا اندورفین اختلاف نظر وجود دارد.
از این رو تحقیق در مورد انواع برنامه های تمرینی و اثر آن بر غلظت اندورفین پلاسما می تواند یکی از مشکلات این نقیصه را برطرف سازد و به این سؤال پاسخ دهد که آیا تفاوتی بین تاثیر تمرینات هوازی و بی هوازی بر مقدار غلظت اندورفین پلاسمایی در دختران فعال و غیر فعال وجود دارد؟ روش تحقیق جامعه و نمونة آماری روش تحقیق حاضر نیمه تجربی است .
نتایج و یافته های تحقیق میانگین (انحراف استاندارد) بتا اندورفین در پیش آزمون و پس آزمون تمرین هوازی و بی هوازی در جدول ٢ نشان داده شده است .
"Plasma beta-endorphin immunoreactivity: response to resistance exercise".