چکیده:
با توجّه به رشد سریع و روزافزون اطلاعات، مساله چگونگی جستجو و بازیابی آن مطرح میگردد. این مقاله الگویی از جستجوی نظام یافته متون را توصیف میکند که میتواند به عنوان ابزار آموزشی در کسب مهارتهای اطلاعاتی بکار رود. طرح پیشنهادی به ترتیب مراحل انجام جستجوی متون را بیان میکند.
1- ساختن مجموعهای از واژههای جستجو.
2- درست کردن یک جمله جستجوی منطقی که در آن از عملگرهای بولی و نشانههایی مانند: پرانتز و کوتاه سازی می توان استفاده کرد.
3- ارزیابی پارامترهایی جستجو که در آن وجود پنج محدودگر مکانی، زمانی، رشتهای و شکلی و زبانی ضروری می نماید.
4- منابع جستجوی اطلاعات که یکی از اساسیترین آن فهرست کتابخانه است.
5- ثبت و ارزیابی منابع و مآخذ که باید به شکل استاندارد صورت گیرد.
خلاصه ماشینی:
"QRAQ کلمهای است که از حرف اول کلمات کمیت، ارتباط، اعتبار و کیفیت بوجود آمده است (Lancour، 1978)، معیارهای لازم برای ارزیابی منابع کتابشناختی را ارائه میدهد: 1/ کمیت: * چه تعداد منابع برای این موضوع لازم است؟ * گستردگی اطلاعاتی تا چه حدی است؟ 2/ ارتباط (مناسبت): * ارتباط محتوای موضوعی منبع تا چه اندازه است؟ * سطح تعقلی منبع اطلاعاتی چیست؟ * منبع مربوطه تا چه اندازه جدید است؟ 3/ اعتبار: * نویسندة منبع اطلاعاتی تا چه اندازه از شایستگی لازم برخوردار است؟ * منبع اطلاعاتی متعلق به کدام کشور است؟ * نویسنده وابسته به کدام سازمانها است؟ 4/ کیفیت: * آیا منبع مربوطه جزو منابع اولیه است یا ثانویه؟ * آیا ناشر منبع اطلاعاتی مشهور است؟ * آیا منبع دارای فهرستی از اطلاعات کتابشناختی برای مطالعه بیشتر میباشد؟ هر روش ارزیابی که مورد استفاده واقع شود، بازهم جستجوگران باید بدانند که جستجوی متن کاری اکتشافی و فرآیندی تعاملی است که، با توجه به ارزیابی نتایج آن، غالبا (و نه همیشه) احتیاج به طراحی مجدد استراتژی جستجو دارد.
نتیجه اصول اساسی جستجوی نطامیافته متون در جامعة اطلاعاتی (جامعهای که در آن اطلاعات جدید و فنآوری ارتباطات فراگیر است) منسوخ نخواهد شد بالعکس، آموزش در این موارد و دیگر مهارتهای اطلاعاتی میرود که بطور فزاینده جنبهآی از رسالت آموزشی متخصصان اطلاعرسانی قلمداد شود.
M. , "Search theory and instruction for end Users of online bibliographic information retrieval systems: a literature review", Research Strategies: A Journal of Library Concepts and Instruction."