چکیده:
با افزایش انتشار و تولید اطلاعات به شکل الکترونیکی و فراهم آوردن زیرساخت های لازم برای دردسترس قراردادن موجودی مخازن کتابخانه ها از طریق شبکه های رایانه ای، نوع دیگری از کتابخانه ها تحت عنوان «کتابخانه های مجازی» یا «کتابخانه های نامرئی» پا به عرصه وجود گذاشته اند. آشنایی کتابداران و اطلاع رسانان با فرایند کار و طرز عمل این نوع کتابخانه ها می تواند کمک شایانی به رشد و ارتقای سطح علمی آنها داشته باشد. در این مقاله فرایند گردآوری، دسترس پذیر ساختن و ارائه اطلاعات در یک کتابخانه مجازی به صورت مختصر ارائه می شود. هدف از ارائه آن آشنایی به طرز کار و مراحل پردازش اطلاعات در کتابخانه های مجازی است که دورنمایی از فعالیت های داخلی و روند انجام کار را پیش روی خواننده قرار می دهد.
خلاصه ماشینی:
کتابخانه هاي مجازي با استفاده از اين سه روش اطلاعات مربوط به حيطه موضوعي خود را گردآوري و در مکان خاصي به صورت پايگاه داده ها نگهداري ميکنند که کاربران با استفاده از نظام جستجو مـي تواننـد بـه آنها دسترسي پيدا کنند .
ويراستاران با تبعيت از قالب مـورد استفاده در کتابخانه ، اطلاعات موردنياز را شناسايي و منابع اطلاعاتي مناسب را تهيـه و ارائـه مـي دهنـد ولـي در مورد گردآوري اطلاعات بوسيله فرم ها، مـواردي وجـود دارد کـه بايـد رعايـت شـود و فـرم هـا حـداقل داراي گزينه هاي زير باشند: ـ نشاني منبع در اينترنت ـ عنوان ماده اطلاعاتي ـ توصيف مختصر در مورد ماده اطلاعاتي ـ شيوة تماس و دسترسي به نگهداري کننده سايت ـ نام ـ آدرس پست الکترونيکي ـ جزئيات نمايه سازي ـ کليدواژه ها ـ اصطلاحات تخصصي ـ تاريخ ارسال پيشينه اگر گزينه هاي بالا در يک فرم ارسال اطلاعات گنجانده نشود چه بـسا اطلاعـات ناقـصي درمـورد يـک منبع اطلاعاتي وجود داشته باشد و نظام کتابخانه نتواند در پيداکردن و در دسترس قـرار دادن آن و تطبيـق نيـاز اطلاعاتي کاربران با مواد موجود در پايگاه هاي کتابخانه به صورت مطلوب عمل نمايد .
43) در طرح منطقي کتابخانه هاي مجازي براي بازيابي اطلاعات از دو شيوة اصلي استفاده ميشود : الف ـ جستجوي پيشينه ها، اين کار توسط بخـش جـستجوي پايگـاه داده هـاي موجـود انجـام مـي شـود .