چکیده:
پیشینه های کتابشناختی، کارکردهای گوناگونی در نظامهای رایانه ای کتابخانه ها دارند. پژوهش حاضر با رویکردی تحلیلی، ماهیت و کارکردهای چندگانه هر یک از عناصر داده ای (فیلدهای موجود) در استانداردهای مرتبط با پیشینه های کتابشناختی (قواعد انگلو ـ امریکن، آی اس بی دی، مارک، و فراداده دوبلین کور) را با توجه به تأثیر احتمالی محیط رایانه ای پیوسته بر آنها بررسی می کند. نتایج تحلیل نشان می دهد، پیشینه کتابشناختی در قالب الکترونیکی کارکردهای متنوعی در پاسخ به نیازهای گوناگون در محیط رایانه ای (در حوزه کاری ناشران، کتابفروشان، کتابخانه ها، و کاربران) دارد. این کارکردها در پنج مقوله «بازیابی اطلاعات»، «شناسایی مدارک اطلاعاتی»، «مکان یابی مدارک»، «برقراری پیوند میان مدارک مرتبط به هم»، و «مدیریت پایگاه» دسته بندی شده است. مقاله حاضر در پی توجیه نیاز به سطح هماهنگ تر و کامل تری از توصیف، یعنی افزودن داده های بیشتر و استانداردتر به پیشینه های کتابشناختی در محیط پیوسته است. این رویکرد به منظور توسعه انواع قابلیتهای فهرستهای رایانه ای و نیز بهسازی شیوه میانکنش آنها در شبکه وب است.
خلاصه ماشینی:
در اين تحقيق که براي کميته فعاليتهاي کتابخانهاي و دبيزش (Z-39) مربوط به مؤسسه استاندارد ايالات متحده آمريکا انجام گرفت، بر اهميت و نياز به شناسايي تک تک عناصر دادهاي قابل استفاده در ساختار پيشينه کتابشناختي تأکيد شده است.
شيوههاي مختلف پيشنهادي براي نمايش اعم از نمايش سرشناسهاي، نمايش برچسبي (برچسبهايي که دسته هاي مختلف موجوديتها را تبيين ميکنند)، فرانمايش بر مبناي اثر مادر و آثار وابسته به آن (فتاحي، 1379؛ (Fattahi, 1996, 1997a, 1997b و يا استفاده از سرعنوانهاي موضوعي براي نمايش موضوعهاي کلي (Yee & Layne, 1998)، استفاده از سرعنوانهاي موضوعي فعلي براي نمايش آثار و برقراري ارتباط آنها با مدارک و يا ويرايشهاي مختلف (Tillett, 2005) ، استفاده از روش خوشه بندي نتايج (Carlyle & Summerlin, 2002) و استفاده از ارجاعهاي مطرح در پيشينههاي مستند، به منظور برقراري ارتباط مؤثر ميان موجوديتها (Patton, 2005) نشانگر رويکرد عملي به مدلهاي ملزومات کارکردي پيشينههاي کتابشناختي، پيشينههاي مستند و پيشينههاي مستند موضوعي است.
The Identification of Data Elements in Bibliographic records: final report of the special project on data elements for the Subcommittee on Machine Input Records (Sc-2) of the Sectional Committee on Library Work and Documentation (Z-39) of the United States of America Standard Institute.
Available at: - Functional Requirements for bibliographic Record [Final Report].
"An Extensible Approach to Interoperability Testing: The Use of Special Diagnostic Records in the Context of Z39050 and Online Library Catalogs" In a Presentation at the 2005 ASIST Meeting.