چکیده:
مفهوم سرمایه ی اجتماعی، یک مفهوم فرا رشته ای است که طی پانزده سال اخیر مورد توجه بسیاری از شاخه های علوم انسانی قرارگرفته است. این مفهوم به طورکلی بر روابط میان انسان ها تمرکز دارد. ادبیات سرمایه ی اجتماعی، تا به حال، علاوه برطراحی نظری این مفهوم، درپی آن بوده که اهمیت این روابط را به لحاظ تجربی نیز به اثبات برساند. در راستای مطرح شدن مفهوم سرمایه ی اجتماعی شیوه های برنامه ریزی نیز با رویکرد به مشارکت مردمی و توسعه ی پایدار با تاکید بر شاخص هایی همچون سنجش سرمایه ی اجتماعی، پایداری، انعطاف پذیری و مشارکتی بودن شکل گرفته که در آن، هر منطقه در اعمال سیاست های اقتصادی همراه با در نظرگرفتن امتیاز نسبی، دارای آزادی عمل زیادی شده است. یکی از دیدگاه های توسعه که در قالب مفاهیم مطرح شده در « توسعه-ی همه جانبه ی روستایی» شکل گرفته است. بنابراین، سه شاخص مورد توجه پانتام (اعتماد، مشارکت و شبکه ها) در ارتباط با سنجش سرمایه ی اجتماعی، در این تحقیق مورد استفاده و سنجش قرار می گیرد. با توجه به نتایج به دست آمده و 4/78 درصد امتیاز میان 106 تا 125، نشان دهنده ی آن است که میزان سرمایه ی اجتماعی در نواحی روستایی «پشت آب» زابل در حد متوسطی است. همچنین بالاترین میزان واریانس نیز در بین ابعاد سرمایه ی اجتماعی، مربوط به بعد شبکه بوده و این موضوع نشان از میزان بالای شبکه و پیوندهای اجتماعی در نواحی روستائی مورد مطالعه دارد. در یک جمع بندی کلی می توان گفت که میان سرمایه ی اجتماعی و توسعه ی روستایی، رابطه ی معناداری وجود داشته و در این رابطه، هر یک از این پارامترها می تواند نقش تاثیرگذاری داشته باشد. از این رو میزان سرمایه ی اجتماعی متوسط در منطقه ی مورد مطالعه، در صورت تقویت این سرمایه و بهینه نمودن آن می تواند نقش مؤثری در توسعه ی روستایی منطقه ی پشت آب داشته باشد.
خلاصه ماشینی:
در راستای مطرح شدن مفهوم سرمایه ی اجتماعی شیوه های برنامـه ریـزی نیـز بـا رویکـرد بـه مشارکت مردمی و توسعه ی پایدار با تأکید بر شـاخص هـایی همچـون سـنجش سـرمایه ی اجتماعی، پایداری، انعطاف پذیری و مشارکتی بودن شکل گرفته که در آن ، هـر منطقـه در اعمال سیاست های اقتصادی همراه با در نظرگرفتن امتیاز نسبی، دارای آزادی عمـل زیـادی شده است .
در راستای مطرح شدن مفهوم سرمایه ی اجتمـاعی شـیوه هـای برنامـه ریـزی نیـز بـا رویکـرد مشارکت مردمی و توسعه ی پایـدار بـا تأکیـد بـر شـاخص هـایی همچـون سـنجش سـرمایه ی اجتماعی، پایداری، انعطاف پذیری و مشارکتی بودن شکل گرفته که در آن هر منطقه در اعمـال سیاست های اقتصادی همراه با در نظر گرفتن امتیاز نسبی دارای آزادی عمل زیادی شـد.
به بیان دیگر، توسعه ی همه جانبه ی روستایی، با توجه به مفاهیم موردنظر، میتواند در قالـب سنجش محیطی، انسانی و سیاست های دولت ، مورد بررسی قـرار گیـرد و از آن جـا کـه تأکیـد بسیار این الگو از توسعه ی روستایی بر مشارکت روستاییان و اعتماد سازی آنها اسـتوار اسـت ، میتوان در شکل گیری توسعه ی همه جانبه ی روستایی در کنار قابلیت های محیطی بـر سـنجش نیروی انسانی تأکید نمود و در این راستا تنگناهای توسعه ی همه جانبه ی روسـتایی را در ابعـاد بیان شده و بخصوص ; سنجش میزان سرمایه ی اجتماعی; شناسایی کرد.
نتایج حاصل از بررسیهای انجام شده که در جدول شماره ٦ آمـده ، بیـانگر آن اسـت کـه بـین تمامی شاخص های در نظر گرفته شده در ارتباط با توسعه ی روستایی و سرمایه ی اجتمـاعی در منطقه ی پشت آب زابل ، رابطه ی معنا داری وجـود دارد.