چکیده:
پژوهش حاضر با هدف شناسایی متغیرها و عوامل آموزشی مرتبط با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان سوم راهنمایی در درس علوم (بر اساس داده ها و نتایج مطالعه تیمز- آر)، و ارائه الگوی مناسب جهت تاثیر هر یک از عوامل بر پیشرفت تحصیلی صورت گرفت. به همین منظور، کل 5301 نفر دانش آموز سوم راهنمایی شرکت کننده در مطالعه تیمز- آر، به صورت سرشماری به عنوان نمونه انتخاب شده اند و داده های مربوط به آنها تجزیه و تحلیل شده است. یافته های حاصل از پژوهش نشان داد که از مجموع 15 متغیر پیش بین آموزشی، 13 متغیر دارای ضریب همبستگی معناداری(در سطح 01/0>) با متغیر پیشرفت تحصیلی بودند. همچنین، مدل تحلیل مسیر بررسی تاثیر هر یک از عوامل مورد نظر بر پیشرفت تحصیلی استفاده گردید. بیشترین تبیین واریانس متغیر پیشرفت تحصیلی(49/0= (R2مربوط به تجارب آموزشی و ویژگیهای معلم بوده است.
خلاصه ماشینی:
"در مورد شناسایی عوامل آموزشی(عوامل سطح مدرسه و معلم)مرتبط با پیشرفت تحصیلی، در مجموع سه عامل از متغیرهای مورد نظر،با استفاده از روش تحلیل عامل اکتشافی با رویکرد مؤلفههای اصلی استخراج گردید در کل،این سه عامل 41/58 درصد از کل واریانس مربوط به پیشرفت تحصیلی را تبیین میکند که نشاندهنده اهمیت و نقش بسزایی است که عوامل سطح مدرسه و معلم در پیشرفت تحصیلی دانشآموزان ایفا میکند و در توجیه افت تحصیلی دانشآموزان ایرانی در آزمون بینالمللی تمیز باید به آن توجه نمود،که این امر میتواند نواقص موجود را کاهش دهد و موجب ارتقای وضعیت دانشآموزان ایرانی در آزمون تیمز شود:عامل اول،تجارب آموزشی و ویژگیهای معلم است که از متغیرهای سابقه تدریس معلم(تجربه آموزشی)،سن معلم که با سابقه تدریس و تجربه آموزشی رابطه مستقیم دارد و میزان زمان صرف شده توسط معلم تشکیل میشود و در کل 18/94 درصد از کل واریانس موجود در پیشرفت تحصیلی را تبیین مینماید؛ عامل دوم متشکل از پنج متغیر است که همه متغیرها به نوعی به فعالیت معلم در کلاس درس و شیوۀ آموزش او مربوط میشود که به عنوان عامل فعالیتهای آموزشی معلم در کلاس و مدرسه(فرایندهای آموزشی)مد نظر قرار میگیرد که در کل 12/7 درصد از کل واریانس پیشرفت تحصیلی دانشآموزان ایرانی شرکتکننده در آزمون تیمز را تبیین مینماید؛ عامل سوم نیز از شش متغیر تشکیل شده است که با عوامل سطح مدرسه و دروندادهای مربوط به آن هستند و در حدود 10/21 درصد از کل واریانس پیشرفت تحصیلی دانشآموزان ایرانی را تبیین میکند."