چکیده:
سیاست گذاری منطقه ای مفهومی ارتباطی است. در این مدل پیوندهای منطقه ای بین دولت ها، شرکت های چندملیتی و نهادهای اقتصادی شکل می گیرد. این بازیگران بدون توجه به مولفه های اجتماعی و فرهنگی نمی توانند زمینه همکاری بادوام بین خود را به وجود آورند. به عبارت دیگر، منطقه گرایی نمی تواند بدون تقویت پیوندهای انجمنی میان مردم، گروه ها و جوامع پراکنده درون منطقه ای پیشرفت موثری داشته باشد. این مقاله براساس تجارب منطقه گرایی در حوزه آسیای شرقی و آسیای جنوب شرقی تنظیم شده است. طبعا می تواند برای کشورهایی که در حوزه آسیای جنوب غربی قرار دارند؛ نیز موثر و کارساز باشد. انسجام انجمنی در آسیای شرقی توانست اولا «جهان شهرهای» متنوعی را بوجود آورد، ثانیا زمینه عبور از «همگرایی منفعلانه» به سوی «همگرایی فعالانه» را نیز فراهم سازد. همگرایی فعالانه در فرآیندی انجام می شود که سیاست گذاری منطقه ای در روند کاهش و حذف موانعی باشد که مبادلات اقتصادی را در حوزه های تجاری و مالی بین کشورها فراهم سازد. از سوی دیگر عامل تقویت عناصر مشترک و همگرا میان شرکا و مجموعه هایی است که می توانند عامل تقویت مبادله بین بازیگران شوند. این امر از طریق بازار های منطقه ای و تبدیل آن به بازارهای جهانی شکل می گیرد. در این مقاله تلاش می شود تا انسجام انجمنی در سیاست گذاری منطقه ای براساس مطالعات بین رشته ای تبیین شود. در چنین شرایطی می توان ترکیبی از «رهیافت های سازه انگاری» و «منطقه گرایی نهادی» را مورد استفاده قرار داد. نشانه های انسجام انجمنی را می توان در سازماندهی «شهرهای منطقه ای» و همچنین «شهرهای جهانی» ملاحظه نمود.
خلاصه ماشینی:
ایـن امـر نشـان مـی دهـد سیاست گذاری منطقه ای در آسیای شرقی به موازات جهانی شدن شکل گرفته اسـت ؛ بنابراین نیروها و ترتیبات اقتصادی، سیاسی ، اجتماعی و فرهنگی متنـوعی در رونـد منطقه گرایی شرق آسیا تأثیرگذار بودهاند.
این امر را می توان ادامه روند همگرایی و نهـادگرایی در اروپا دانست ؛ ثانیا انسجام همگرایانه به انسجام نهادی ـسازمانی تبدیل شـود، یعنـی فرایندهای اجتماعی ـاقتصادی که ماهیت هویتی ـارزشی داشته و با شـاخص هـای سازهانگارانه پیوند می یابد، به نهادهای پایدارتری تبدیل شود تا از این طریـق بتـوان زمینه شکل گیری شبکه های اجتماعی ـاقتصادی در آسیای شرقی را مـورد ملاحظـه قرار داد.
زمانی که شرکت هـای اقتصـادی بـرای تولیـد کـالای خاصـی مبـادرت بـه سرمایه گذاری در یک کشور می نمایند و یـا اینکـه بازارهـای منطقـه ای را در قالـب مناطق آزاد تجاری شکل می دهند، بین حوزههای مختلف اقتصادی یک کشور پیونـد ایجاد شده و از سوی دیگر، زمینـه گسـترش فضـای هماهنـگ و همگـرا در حـوزه منطقه ای به وجود می آید.
انسجام همگرایانه زمانی شکل می گیرد که :١) قواعد اقتصادی بازار آزاد مـورد توجه سیاست گذاران قرار گیرد؛ ٢) زمینه های اجتمـاعی ، سیاسـی و اقتصـادی بـرای پذیرش چنین قواعدی وجود داشته باشد؛ ٣) تقسیم بین المللی کار در اقتصاد جهانی چنین موضوعی را مورد پذیرش قرار دهد؛ ٤) زمینه برای انتقـال فنـاوری، سـرمایه ، خدمات و مدیریت برای تولید اقتصادی فراهم شود زیرا بدون چنین شـاخص هـایی امکان همبستگی و انسجام در تولید منطقه ای کاهش می یابد.