چکیده:
بر اساس تعریف، کارایی از تقسیم ستانده های یک بنگاه بر نهاده های مورد استفاده آن بدست می آید که برای محاسبه آن، دو روش کلی پارامتری و غیرپارامتری وجود دارد. در روش غیر پارامتری که اساس محاسبات این مقاله است؛ با استفاده از بهینه سازی ریاضی، کارایی، مورد ارزیابی قرار می گیرد. در این مطالعه ادارات کل امور مالیاتی هر استان به عنوان یک واحد تصمیم گیرنده قلمداد شده که دارای چندین نهاده و ستانده است. با توجه به آمار نهاده ها و ستانده های در اختیار ادارات کل امور مالیاتی استانها، به ارزیابی کارایی این ادارات کل پرداخته شده است. برای مقایسه کارایی، استانهای کشور در دو بخش «براساس درجه توسعه یافتگی» و «مشارکت در پرداخت مالیات» طبقه بندی شده اند. بررسی انجام شده در مورد تعیین کارایی ادارات کل امور مالیاتی استانها با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها (DEA)، حاکی از آن است که بطور متوسط طی دو سال 1384 و 1385، کوشش مالیاتی کل کشور معادل 5/79 درصد بوده است. همچنین براساس درجه توسعه یافتگی، میانگین کارایی استانهای توسعه یافته معادل 73% و کارایی استانهای کمتر توسعه یافته معادل 5/89%، و بر اساس مشارکت در پرداخت مالیات، میانگین کارایی استانهایی که سهم آنها بیشتر از 5/0 درصد از کل مالیات وصولی کشور است؛ در حدود 7/76% و استانهایی که سهم آنها کمتر از 5/0 درصد از کل مالیات وصولی کشور است، معادل80% بوده است.
خلاصه ماشینی:
"محسابه کارایی و کوشش مالیاتی ادارات کل امور مالیاتی استانهای مختلف کشور:روش تحلیل پوششی دادهها تاریخ دریافت:87/9/30 تاریخ پذیرش:88/2/28 صفحات:165-139 عباس عربمازار* سید یحیی موسوی** براساس تعریف،کارایی از تقسیم ستاندههای یک بنگاه بر نهادههای مورد استفاده آن بدست میآید که برای محاسبه آن،دو روش کلی پارامتری و غیر پارامتری وجود دارد.
بررسی انجام شده در مورد تعیین کارایی ادارات کل امور مالیاتی استانها با استفاده از روش تحلیل پوششی دادهها )AED( ،حاکی از آن است که بطور متوسط طی دو سال 1384 و 1385،کوشش مالیاتی کل کشور معادل 79/5 درصد بوده است.
-استانهایی که سهم آنها کمتر از 0/5 درصد از کل مالیات وصولی کشور است در سال 1384 در بین این استانها ملاحظه میشود که دو استان از چهارده استان دارای کارایی نسبی 100%هستند که عبارتند از کرمانشاه و زنجان،همچنین دامنه تغییرات کارایی ادارات کل امور مالیاتی استانها در این گروه بین 42/5%تا 100%بدست آمده است.
-استانهایی که سهم آنها کمتر از 0/5 درصد از کل مالیات وصولی کشور است در سال 1385 در بین این استانها ملاحظه میشود که سه استان از پانزده استان دارای کارایی نسبی 100%هستند که عبارتند از ایلام،زنجان،همدان.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) محاسبه کوشش مالیاتی پس از تعیین کارایی ادارات کل امور مالیاتی استانها در این بخش نتایج حاصل از تعیین کوشش مالیاتی استانها-که عبارت است از نسبت مالیات بالقوه قانونی آنها به مالیات وصولی استانها-در دو سال و براساس تقسیمبندی از لحاظ توسعهیافتگی و مشارکت در مالیات وصولی ارائه میشود."