چکیده:
شبکه های همکاری علم و فناوری به عنوان یکی از ابزارهای کارآمد برای مدیریت توسعه فناوری و نوآوری در چند دهه اخیر مورد توجه قرار گرفته اند. اگرچه دیدگاه های مختلفی در مورد مراحل ایجاد و رشد یک شبکه همکاری مطرح شده، اما هنوز تئوری جامعی در این زمینه ارایه نشدهاست. در این مقاله با استفاده از مفهوم مطرح شده برای «تکنولوژی اجتماعی» و با الهام از تئوری «چرخه عمر تکنولوژی»، مدلی برای شکل گیری و تکامل شبکه های همکاری با عنوان «چرخه عمر شبکه های همکاری علم و فناوری» توسعه داده شدهاست. مزیت این مدل آن است که در عین سادگی و قابل فهم بودن، تئوری های مختلفی آن را پشتیبانی می کند، همان چیزی که اغلب تقسیم بندی های مطرح شده در مورد فرایند ایجاد و تکامل شبکه های همکاری فاقد آن هستند. برای اینکه سازگاری مدل مطرح-شده با شرایط واقعی هم مورد بررسی قرار گیرد، 7 شبکه همکاری علم و فناوری در ایران که از سال 1375 تا 1385 ه. ش. ایجاد شده اند، مورد مطالعه قرار گرفتند. در این راستا در قالب یک بررسی کیفی؛ از ابزارهای مختلف تحقیق شامل تحلیل و بررسی مستندات، مصاحبه های باز با موسسان و مدیران شبکه های مورد مطالعه و مشاهده؛ استفاده گردید. نتایج تحقیق حاضر نشان می دهد که تمام شبکه های مورد مطالعه با مدل ارایه شده برای چرخه عمر شبکه های همکاری انطباق قابل قبولی دارند و این مدل قادر به توجیه شرایط واقعی شبکه های مورد مطالعه است.
خلاصه ماشینی:
- North & Wallis - Perez - Freeman & Louca - Co-evolution - Fisher & Pry - Vernon - Belussi & Arcangeli بنابراین شبکه به عنوان یک تکنولوژی اجتماعی (با توجه به بند 1-3)، همانند تکنولوژیهای فیزیکی برای ایجاد و رشد نیاز به بستر مناسب دارد و عوامل زیادی در نحوة ایجاد و رشد آن مؤثر هستند و بنابراین میتوان برای شکلگیری و تکامل شبکهها، مدلی مشابه چرخه عمر تکنولوژی 1 پیشنهاد داد که برای تکنولوژیهای فیزیکی ارایه شده است.
در تأیید تقسیمبندی ارایهشده در مدل "چرخه عمر شبکههای همکاری علم و فناوری"، تقسیمبندیهای مشابهی در ادبیات موضوع دیده میشود که البته مبتنی بر یافتههای تجربی پژوهشگران است و پشتیبانی تئوریک از آنها نشده است و مزیت استفاده از تئوری تکنولوژی اجتماعی نلسون در این تحقیق آن است که میتوان یافتههای تجربی پژوهشگران را به صورت تئوریک هم تبیین کرد و مورد تأیید قرار داد.
5- نتایج و بحث در این بخش با توجه به مدل تحقیق (شکل 2) برای هر یک از 7 شبکه مورد مطالعه بررسی میکنیم که آیا شبکههای مورد مطالعه با این مدل قابل توجیه هستند و همچنین با توجه به این مدل، مسیر تکامل هر یک از شبکهها چگونه بودهاست؟ - Literal replication - Theoretical replication - Eisenhardt - Wixted & Holbrook جدول 2) مشخصات کلی و تعداد افراد مصاحبهشده در مورد هر یک از شبکههای تحت مطالعه و وبسایت شبکهها عنوان شبکه سال تشکیل سازمان ایجادکننده تعداد مصاحبه شوندگان وبسایت شبکه شامتک 1376 سازمان پژوهشهای علمی کشور 3 ندارد پزشکی مولکولی 1379 وزارت بهداشت 3 www.