چکیده:
یکی از مباحث مهم در اقتصاد کلان، رابطه بین شوکهای پولی و نوسانات نرخ ارز در قالب تئوری جهش پولی نرخ ارز است. از آنجا که اقتصاد ایران طی سالهای بعد از انقلاب همواره در معرض گسترش پایه پولی قرار داشته است، لذا بررسی رابطه بین انبساطهای پولی و نوسانات نرخ ارز و متعاقبا نقش افزایش درجه شناورسازی نرخ ارز بر میزان افزایش این نوسان، موضوع و هدف اصلی مقاله حاضر را تشکیل میدهد. بر این اساس در بخش اول مقاله اثر یک شوک انبساطی پولی بر نرخ ارز در طی سالهای 1370-1386 مورد بررسی قرار گرفت و مشاهده گردید که در قالب مدل جهش پولی نرخ ارز، نرخ ارز پس از یک شوک انبساطی پولی، به سطحی بالاتر از مقدار بلندمدت خود جهش نموده و در بلندمدت تعدیل شده و در سطحی بالاتر از سطح اولیه خود قرار میگیرد. همچنین پیشبینی آینده بازار ارز به وسیله شبکههای عصبی مصنوعی نشان میدهد که با افزایش درجه شناورسازی نرخ ارز، میزان جهش نرخ ارز در اثر یک انبساط پولی افزایش مییابد.
خلاصه ماشینی:
بر این اساس در یک سیستم اقتصادی متشکّل از بازار کالاها و خدمات،بازار پول و بازار داراییها،پس از اعمال یک سیاست پولی غیر قابل پیشبینی،نرخ ارز در کوتاهمدت به سطحی فراتر از نرخ ارز تعادلی جهش میکند و در بلند مدت با افزایش درآمد ملی و افزایش سطح قیمتها نرخ ارز به سطح تعادلی خود کاهش مییابد.
از آنجا که انبساطهای پولی در اقتصاد ایران همواره باعث تغییرات شدیدی در سایر متغیّرهای اسمی و حقیقی چه در کوتاهمدت و چه در بلند مدت میشود،این سؤال پیش میآید که آیا این تحولات چشمگیر در اقتصاد ایران را که ریشه در تغییرات حجم پول و نقدینگی داشته است میتوان در قالب مدل جهش پولی نرخ ارز توضیح داد؟از طرف دیگر تغییر سیستم ارزی در ایران همواره جزء مسائل چالشبرانگیز بوده است.
شکل خلاصه شدهی معادلهی مورد استفاده برای آزمون پدیدهی جهش پولی نرخ ارز در اقتصاد ایران،به صورت زیر نمایش داده میشود: (18)(به تصویر صفحه مراجعه شود) در رابطهی(18) y،m و inf به ترتیب بیانکنندهی تفاوت لگاریتم حجم پول، لگاریتم درآمد ملی و لگاریتم نرخ تورم در دو اقتصاد ایران و آمریکا است.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) برای آزمون تأثیرات شناورسازی نرخ ارز بر جهش پولی نرخ ارز در اقتصاد ایران،از یک متغیّر مجازی نیز استفاده شده است.
برای اطمینان حاصل کردن از نتایج آزمون پدیدهی جهش پولی نرخ ارز در اقتصاد ایران از روش ARDEL نیز بهره گرفته شده است.
منابع و مآخذ: -Ahmadi,Ahmad,(2006)Prediction of Exchange Rate with Use of Neural Networks and Wavelet,MSc Thesis,Economics College, University of Tehran.
A(1999)«A Comparison Between Neural Networks and haotic Models for Exchange Rate Prediction*,Computational Statistics & Data Analysis, Vol. 30, pp.