چکیده:
ارغنون ارسطو حدود یازده قرن پس از پیـدایش ، بـه عربـی ترجمـه شـد و دانشمندانی مانند فارابی و ابن سینا پس از آشنایی با همین ترجمه ها، دسـت به خلق آثار منطقی در جهان اسـلام زدنـد و همـین آثـار سـبب پیـدایش و بالندگی منطق میان مسلمانان شد. تحلیل و ارزیـابی نخسـتین ترجمـه هـای ارغنون سبب می شود از یک سو با اهتمـام مسـلمانان بـه میـراث یونـانی در سده های نخستین و از سوی دیگر با میزان صحت و دقت این ترجمه ها آشنا شویم . عبدالرحمن بدوی نخستین ترجمه هـای عربـی از مجموعـة ارغنـون ارسطو به عـلاوة ایسـاغوجی فرفوریـوس را در یـک مجموعـة سـه جلـدی جمع آوری و تصحیح کرده است . پس از مقایسة ترجمة عربی «قیاس » با متن یونانی و ترجمة انگلیسی جنکینسـون و ترجمـة فارسـی ادیـب سـلطانی از تحلیلات اولی (دفتر دوم )، با حدود صد مورد اختلاف کلی و جزئی مواجه شدیم . این اختلافات را با عباراتی مانند، کاستی ها در ترجمه ، عربی نامفهوم ، عبارات اضافی ، خطای ترجمه ، تغییر مثال ، خطای تصحیح ، و ترجیح نسـخة بدل دسته بندی کرده ایم .
خلاصه ماشینی:
g. a genus [55a30-31] ١١٧) ٢٥٩، ١٧/ و اما فی الشکل الثانی فقد یمکن لامحاله ان یجتمع صدق من مقدمات کاذبة :::: و اما فی الشکل الثانی فقد یمکن فی جمیع الحالات ان یجتمع صدق من مقدمات کاذبة In the middle figure it is possible in every way to reach a true conclusion through false premisses [55b4-5] ١١٨) ٢٦٠، ٢/ لانه ان کانت ا غیرموجودة فی شی ء من ب و موجودة فی کل ح، فان ب تکون غیرموجودة فی شی ء من ح: کالحی :::: لانه ان کانت ا غیرموجودة فـی شـی ء مـن ب و موجودة فی کل ح: کالحی For if A belongs to no B and to all C, e.