چکیده:
هدف این پژوهش مطالعه و بررسی مناطق فقیرنشین در شهر اصفهان از دهه1340 (زمان آغاز شهرنشینی شتابان و ناهمگون در ایران) تا سال 1388، شناخت عوامل اصلی شکل دهنده این مناطق و تعیین درجه و اهمیت این عوامل در شکل گیری این مناطق است. برای این منظور، پژوهشی به روش پیمایشی (با ابزار پرسشنامه در مناطق فقیرنشین و مصاحبه حضوری با بنگاه داران معاملات ملکی در مناطق مختلف شهر اصفهان) انجام داده ایم. اطلاعات گردآوری شده با استفاده از روش های آماری نظیر: آزمون تطابق توزیع کای اسکویر، آزمون تی تک نمونه ای و مدل تجزیه به مولفه های اصلی تحلیل شده اند. در این پژوهش ضمن تعیین عوامل اصلی موثر در شکل گیری مناطق فقیرنشین مشخص گردید متغیر «میزان درآمد» دارای بیشترین نقش در شکل گیری مناطق فقیرنشین شهر اصفهان بوده است. متغیرهای بیکاری، اجاره بهای مسکن، مهاجرت و سهولت تهیه مسکن به ترتیب در رتبه های بعدی قرار گرفته اند.
In this research، we will investigate and determinate the role of main causes and significance of these factors in the formation of poor dwelling areas in Isfahan beginning in 1960s (during which fast and inharmonious urbanization was started) to 2009. For this target، the research applied a survey method، (collecting data from selected families and interviewing with a real estate agency in different parts of Isfahan or sample areas). The collected data were analyzed by the inferential statistical procedures such as Chi- square، one sample T- test، Principal Component Analysis and Human development index. Among the findings of this study، we can point to the very important role of the variable of income in the formation of poor dwelling areas in Isfahan. Other variables such as unemployment، house rent، immigration، and cheaper and easier access to shelter were categorized in the next rank in order. Using human development index in the neighborhood of ten studied areas، takhte foulad، Koole parche، and 24 metri were found to have the highest score and the areas of Arab، Moft Abad and Dark had the lowest scores.
خلاصه ماشینی:
"اما با این اوصاف در ایران،بر اساس آمار موجود(پایان سال 1388)تاکنون بیش از65 هزار هکتار بافت فرسوده{o7o}فقط در نواحی شهری شناسایی شده است که اگر در هر هکتاربه طور متوسط 100 نفر اسکان داشته باشد،در آن صورت جمعیت ساکن در این مناطق،در حدود 6/5 میلیون نفر خواهد بود(سایت الکترونیکی شرکت مادر تخصصی بهسازی ونوسازی بافتهای فرسوده شهری،1389)همچنین اگر جهت تشخیص تعداد افراد فقیر(شهری و روستایی ساکن در مناطق فقیر نشین و یا سایر مناطق سکونتی)به شاخص فقراقتصادی متوسل شویم،آنگاه در ایران با رقمی در حدود 10 تا 20 میلیون نفر مواجهمیشویم که تا پایان سال 1387 در آمارهای رسمی و غیر رسمی اعلام شده است(راغفر،1387،6) مناطق فقیرنشین در اصفهان نمونۀ تفاوت و اختلاف در کیفیت سکونتگاههای مناطق فقیر نشین ایران که پیشتربه آن اشاره شد،در شهر اصفهان به خوبی قابل مشاهده است.
بر اساس دادههایمندرج در منابع و مأخذ موجود(رساله دوره دکتری خوب آیند،دانشگاه اصفهان،1384)،آمار شرکت مادر تخصصی بافت فرسوده شهری کشور،شهرداری اصفهان وانجام مطالعات و بازدیدهای مکرر و متعدد میدانی نگارنده از مناطق فقیر نشین شهراصفهان،نگارنده این مقاله جمعیت محلههای هدف(9 محله)در سال 1388 را در حدود200 هزار نفر برآورد و تخمین زده است(جدول 4)(نقشه شماره 1).
در ارتباط با متغیر مهاجرت و تأثیر آن بر شکل گیری مناطق فقیرنشین،با استفاده ازآزمون T تک نمونهای(جدول 6)و مقدار(به تصویر صفحه مراجعه شود)نشانمیدهد که تفاوت معنا داری{o12o}بین جمعیت بومی شهر اصفهان و گروههای مهاجر مناطقفقیرنشین آن وجود دارد.
با استفاده از آزمون T تک نمونهای(جدول 6)و مقدار(به تصویر صفحه مراجعه شود)نشان میدهد پایین بودن میزان اجاره بهاء مسکن در مناطق فقیرنشین نستب به سایرمناطق شهر اصفهان تأثیر معناداری بر شکل گیری مناطق فقیرنشین دارد."