چکیده:
پژوهش حاضر به مقایســه ســرمایه اجتماعی مهاجرین به شهر مشــهد در چهار دوره زمانی ( مهاجرین تازه وارد،مهاجرین دهه ٧٠ ، مهاجرین دهه ٦٠ و مهاجرین قبل از انقلاب اسلامی ) پرداخته است . هدف تعیین نقش سرمایه اجتماعی شبکه (روابط قبل از مهاجرت ) در مهاجرت و استقرار مهاجرین است .
روش تحقیق در این پژوهش پیمایشــی و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشــنامه بوده اســت . جمعیت آماری تحقیق شامل کلیه کسانی که به شهر مشهد مهاجرت کرده اند را تشکیل می دهند.نمونه آماری در این تحقیق تعداد ٣٥٠ فرد مهاجر مرد و زن به شــهر مشــهد می باشــند. یافته های تحقیق حاکی از آن است که گروه های مهاجــر در بدو ورود به مشــهد نیازهــا و حمایت های متفاوتی داشــته اند.در حالی که مهاجریــن تازه وارد و مهاجرین دهه ٧٠ نیاز به کمک در زمینه اسکان را مطرح کرده اند. مهاجرین قبل ازانقلاب بیشتر به نیاز عاطفی و مالی اشاره نموده اند.اهداف و انگیزه های مهاجرین نیز متفاوت بوده است . مهاجرین دهه ٦٠ و مهاجرین قبل از انقلاب به قصد ادامه تحصیل و پیوســتن به خویشــاوندان ، مهاجرین دهه ٧٠ به انگیزه اشتغال و مهاجرین تازه وارد به انگیزه بهره مندی بیشتر از امکانات رفاهی و ارتقاء شغلی به مشهد آمده اند.
نتایج به دســت آمده نشان می دهد پیوندها و شبکه های خویشــاوندی و تماس های شخصی ،خانوادگی و قومی در مقصد و چگونگی آن عامل موثر در مهاجرتها بوده اســت .مهاجران طی تماس هایی که با دوســتان وبســتگان در مقصد برقرار می کنند اطلاعات ارزنده ای در خصوص مشــاغل جدید، محل اســکان وغیره به دســت می آورنــد. همچنین مهاجران پس از اســتقرار تمایل دارند برای جلب حمایت های مورد نیازشــان بر پیوندهای اجتماعی موجود در مبدا تکیه کنند. مهاجرین بیشتر با خویشاوندان درجه یک خود – والدین ، خواهر
و برادر و فرزند ارشد ارتباط دارند. این تماس ها اغلب به جهت دوری مسافت از طریق تلفن صورت می پذیرد. این مسئله بیانگر آن است که خویشاوندان نزدیک از نظر اجتماعی نزدیک ترین اعضای شبکه و مهم ترین منبع حمایت - حمایت های عاطفی، مالی و مشورتی- به خصوص برای مهاجرین جوان تر محسوب می شود.
خلاصه ماشینی:
"به عبارتی مهاجرانی که سالهای بیشتری تحصیل کرده باشنددر صورت برابری و سایر عوامل جمعیتی و اقتصادی احتمال مهاجرتشان بیش از کسانی استکه سالهای کمتری درس خواندهاند و همانطور که فیشر بدان اشاره دارد مهاجرینی کهسرمایههای فرهنگی و مهارتهای اجتماعی بیشتر و غنیتری در اختیار دارند به خودباوریو انعطاف در نزدیک شدن به غریبهها و بسط شبکههای آشنایان گرایش دارند در واقع از نظراو آموزش خصوصا تحصیلات عالی جدا از توانایی روانشناختی،منبع عمده فرصتهایاجتماعی در مقصد محسوب میشود مبانی نظری نظر به پیچیدگی امر مهاجرت و انواع گوناگون آن تعاریف متعددی برای آن ارائه گردیدهاست.
فرضیهها با توجه به مطالب مطرح شده در خصوص رابطه ویژگیهای فردی با ساخت و محتوایشبکههای اجتماعی،فرضیههای زیر بررسی شده است: * بین جنس مهاجرین و ابعاد سرمایه اجتماعی شبکه روابط آنان تفاوت وجود دارد.
جدول شماره 3،انگیزه مهاجرت به شهر مشهد برحسب زمان مهاجرت (به تصویر صفحه مراجعه شود) بررسی سرمایه اجتماعی شبکه مهاجرین در این قسمت ویژگیهای ساختی(روابط با خویشاوندان نزدیک،اقوام،دوستان،همسایه)و ویژگیهای تعاملی(شیوه تماس و تعداد تماسها)و ویژگیهای کارکردیشبکه(کمکها و حمایتهای دریافتی)به تفکیک چهار دوره(مهاجرین دهه 80 یا تازهواردین،مهاجرین دهه 70،مهاجرین دهه 60 و مهاجرین دهه 50 یا قبل از انقلاب)موردبررسی قرار گرفته است.
جدول شماره 5:حضور خویشاوندان در مشهد برحسب زمان مهاجرت (به تصویر صفحه مراجعه شود)مقایسه مردان و زنان مهاجر بیانگر آن است که زنان بیش از مردان،خویشاوند نزدیک درمشهد دارند و روابط خود را حتی با اقوام دور حفظ میکنند."