چکیده:
در این مقاله سعی شده است که با شناخت گفتمان های موجود در باب تجربه
دینی، چگونگی بازنمایی آن ها در فیلم های سینمایی ایران، بعد از انقلاب اسلامی
از « تجربه دینی » تشریح شود. برای این کار با استفاده از مطالعه اسنادی، هم مفهوم
روش » و « نظریه بازنمایی » دیدگاه گفتمان ها شناسایی شده است و هم با استفاده از
چگونگی بازنمایی گفتمان های شکل گرفته حول این مفهوم در ،« تحلیل گفتمان
فیلم های سینمایی ایران نشان داده شده است.
در رابطه « سنت اسلامی » و « روشنفکری دینی » ،« روشنفکری » سه گفتمان عمده
با تجربه دینی شناسایی شده است و برای ملموس کردن بیشتر مباحث نظری، یک
فیلم سینمایی که بازنمایی نسبتا کاملی از تجربه دینی در هر یک از گفتمان های فوق
در گفتمان ،« بوی کافور، عطریاس » باشد انتخاب شده است. بدین ترتیب فیلم های
در گفتمان « تولد یک پروانه » در گفتمان روشنفکری دینی و « مارمولک » ، روشنفکری
سنت اسلامی، با توجه به مولفه های گفتمانی و حوزه های گفتمانگونگی، تحلیل
شده اند.
خلاصه ماشینی:
"زیرا با توجه به اصول موضوعهای که گفتمان روشنفکری برای خود در نظر گرفته است،ما شاهد نظرات متالهان در این زمینه نیستیم و گفتمان روشنفکری، تنها دین را از لحاظ جایگاه آن در جامعه مورد بررسی قرار میدهد که این نظرات نیز در دیدگاه اندیشمندان علوم اجتماعی و در قالب«جامعهشناسی دین»تمرکز یافته است.
آنچه که در بررسی آثار متالهان مسیحی میتوان دریافت این است که علاوه برتعاریف متعدد و ذکر حالات متفاوت برای تجربه دینی و شخص تجربهکنند،موارد مشترکی نیز وجود دارد که ما را در تعبیین مفهوم تجربه دینی در گفتمان روشنفکری رهنمون میسازد.
(1)- gnitacitnehtua fleS بنابراین میتوان از این بحث نتیجه گرفت که گفتمان روشنفکری دینی،هرچند جایگاهی برای دین قائل است،اما این جایگاه در آن از معرفت عقلانی برخوردار نبوده و تجربه دینی نیز به عنوان مسالهای که کاملا به امورات شخصی افراد وابسته است،به عنوان تنها راه نیل به ماوراء شمرده میگردد.
این فیلم از آنرو در گفتمان سنت اسلامی جای میگیرد که با دقت بسیار زیادی، دقیقا آموزههای عرفانی اسلام را به ترتیب وصول به حق میشمارد و در پی آن است که گفتمانی از تجربه دینی ارائه دهد که کاملا مطابق با شرع مقدس اسلام باشد.
&%02509EFAG025G% از طرف دیگر عناصری مانند«زندگی دنیا»(در مرگ مادر ایبیش)،«خودخواهی و فردگرایی»(در فداکاری ماندنی)،«ایمان و اعتقاد ظاهری»(در ژستهای عرفانی معلم)، «عدم تناسب گفتار و کردار»(در باور ضعیف معلم)و«ناامیدی از استجابت دعا»(در پشگیری از سیل)در حوزه گفتمان گونگی گفتمان سنت اسلامی در این فیلم بازنمایی شده است."