چکیده:
زمینه: بروز رفتارهای غیر اخلاقی در سازمانها از مهمترین معضلات عصر فعلی است و بر ضرورت توسعه اخلاق تاکید می نماید . هرچه رفتارهای غیر اخلاقی کارکنان بیشتر می شوند، عملکرد سازمان بیشتر تحت تاثیر قرار گرفته و تصویر بیرونی سازمان بیشتر مخدوش می-شوند و می توان ادعا نمود که حاکمیت ارزشهای اخلاقی بر سازمان و رعایت آنها از سوی کارکنان، تاثیر به سزایی بر موفقیت سازمانها دارد و منجر به نهادینه سازی ارزشهای اخلاقی در سازمانها می شود؛ ارزشهایی که روابط اثربخش کارکنان و سازمانها را تقویت می کنند.
روش کار: این پژوهش بر آن است که علاوه بر شناسایی رابطه فضای اخلاقی حاکم بر سازمان و رفتارهای ضد شهروندی سازمانی، با هدف ارتقای بلوغ اجتماعی و بلوغ روانی کارکنان، توسعه فضای اخلاقی سازمان، جهت دهی و ارائه خطوط راهنما جهت هدف گذاری مدیران به منظور تدوین راهبردهای حوزه منابع انسانی بر اساس الزامات اخلاقی و به تبع آن وضع معیارها و بازسازی فضای اخلاقی حاکم، به ارائه راهکارهایی جهت ارتقاء فضای اخلاقی محیط کار و کاهش رفتارهای ضد شهروندی سازمانی بپردازد . در این مقاله از روش پیمایشی استفاده شده و 100 نفر از مدیران پایه و میانی بانک رفاه کارگران به عنوان نمونه انتخاب شده اند .
یافته ها: یافته های پژوهش حاکی از آنند که اولا میان ارتقاء فضای کلی اخلاقی حاکم بر سازمان و کاهش رفتارهای ضد شهروندی سازمانی، و ابعاد کاستیهای فضای اخلاقی سازمان و گونه های رفتارهای ضد شهروندی سازمانی، رابطه ای معنادار وجود دارد .
نتیجه گیری: تدوین اصول اخلاقی حاکم بر رفتار سازمانی که بر رفتارهای شغلی کارکنان موثر است، بایستی بیش از پیش به مثابه ابزار خودکنترلی و خودنظارتی مدنظر سازمانها قرار گیرد و نیز تدوین نظامنامه رفتار حرفه ای سازمانها که در آن معیارهای رفتارهای اخلاقی تشریح شده باشد و همچنین تقویت باورهای مذهبی، وجدان کاری، ترویج فرهنگ اخلاقی و نهادینه کردن اصول اخلاقی از طریق آموزش، باید وجهه همت سازمانها قرار گیرد. شناسایی ابعاد اخلاقی مورد پذیرش افراد هر سازمان، از یک سو حافظ بقا و بالندگی سازمان است و از سوی دیگر، راهنمای مدیران در امور مربوط به خط مشی گذاری درباره توسعه و بهبود منابع انسانی است .