خلاصه ماشینی:
"این کتاب گزیدهای از مطالب 33 کتاب سفرنامه و خاطرات موجود به زبانهای فارسی،انگلیسی و آلمانی را در بر دارد و حاوی اطلاعات تاریخی گرانبهایی است؛اما هدف از این نوشتار کالبدشکافی مطالبی از این کتاب است که نویسنده و مترجمه محترم دربارهء سفر سر هنری راولینسن به ایران به رشتهء تحریر کشیدهاند،تا یک اشتباه تاریخی عمده روشن شود،اشتباهی که در بعضی کتب دیگر نیز به آن میتوان برخورد.
در صفحهء 32 کتاب مزبور چنین آمده است:«راولینسن در سال 1810 به دنیا آمد»سال مذکور تقریبا با سال 1227 هجری قمری مطابقت دارد،و در این سال، فتحعلی شاه بر ایران،و پسرش محمد علی میرزا(ملقب به دولتشاه)بر غرب کشور حکم میراندهاند.
اگر قول سردنیس رایت را دربارهء اولین سفر راولینسن درست بدانیم که در کتاب خود آورده است:«سفر اول او در سال 1833 هنگامی صورت پذیرفت که ستوان جوان بیست و دو سالهای از اعضای گروه نظامی انگلیس بود که از هند به ایران میآمدند»،(2)باز هم نزدیک به 12 سال بعد از مرگ محمد علی میرزا،وی به ایران آمد.
از دیگر مطالب جالب توجه این فصل نقل قول از مرحوم آیت الله قاضی دربارهء تأثیر درس اخلاق آخوند ملا حسینقلی همدانی بر شاگردان ایشان است که در صفحهء 106 آمده است:«جناب استاد علامه طباطبایی(قدس سره)از استادش مرحوم قاضی نقل کرد که او فرمود:من که به نجف تشرف حاصل کردم روزی در معبری آخوندی را دیدم شبیه آدمی که اختلال حواس دارد و مشاعر او خوب کار نمیکند."