چکیده:
نقد و بررسی و آسیب شناسی آثار پژوهشی مربوط به فردوسی و شاهنامه با توجه به تعداد و حجم زیاد چنین آثاری ضروری است. شاهنامه پژوهی در دهه هفتاد نسبت به سال های پیش از آن شتاب چشمگیری به خود گرفته و مقالات متعددی با مضامین متنوع در مجلات مختلف به چاپ رسیده است. در این مقاله به بررسی کیفیت مقالات دهه هفتاد و برشمردن پاره ای از آسیب های مقالات این دهه از جمله بی توجهی به پیشینه پژوهش، استفاده از چاپ های نامعتبر شاهنامه، به کارگیری زبان نامناسب، توصیفی و سطحی بودن، تکرار، تحمیل معنا به متن، ناآشنایی با داستان ها و شـخصیت های شاهنامه و ناهماهنگی عنوان با محـتوا پرداخته ایم.
Review، study، and “pathological” analysis of researches related to Ferdowsi and the Shāhnāma are necessary because of the great number of such works. In 1370’s، researches about the Shāhnāma increased dramatically in comparison to the previous years and many articles with a variety of contents were printed in different journals. In this study، the quality of the articles in the abovementioned period has been studied and a number of their shortcomings have been enumerated. These include: neglecting the literature review، references to non-authoritative editions of the Shāhnāma، using inappropriate language، descriptive and superficial nature of the study، lack of coherence، repetition، imposition of meaning to the texts، unfamiliarity with the stories and characters and the content-title incompatibility.
خلاصه ماشینی:
"در حوزة بررسی مفاهیم مختلف و متنوع شاهنامه نیز تعداد مقالات ضعیف و سـطحی قابـل توجه است ؛ به گونه ای که در شماری از این مقالات گاه تنها به گردآوری و نقل ابیات شاهنامه مرتبط با موضوع مورد نظر بسنده شده است چنان که در مقالة «پند و حکمت و اخلاق در شاهنامة فردوسی » (صدیقی ، ١٩٩١-١٩٩٢: ١٢١-١٤١) تنها ابیاتی از شاهنامه که متضمن نکاتی اخلاقی بـوده گـردآوری شده و یا در مقالة «انسـان بینـی در مبـانی اعتقـادی فردوسـی » (محمداسـلم خـان ، ١٣٧١: ١٢٠-١٢٨) نویسنده تنها به برخی از عواطف انسانی در شاهنامه به صورت فهرست وار اشاره کرده است .
براساس پژوهش انجام شده پیشنهاد می شود در پژوهش های شاهنامه شناختی این ضرورت ها مد نظـر قرار گیرد: - توجه به پیشینة پژوهش و شناخت منابع اصلی موجود در هر موضوع به دو منظور مهم مراجعه و استفاده و نیز پرهیز از دوباره کاری ؛ - رعایت اصل امانتداری و ارجاع دقیق به مآخذ مورد استفاده ؛ - استفاده از چاپ های معتبر شاهنامه - به ویژه چاپ خالقی مطلق - به منظور گرفتار نشدن به ابیات و روایات الحاقی و در پی آن نتایج نادرست ؛ - بهره گیری از زبان مناسب و اجتناب از کاربرد زبان انشایی و ادبی و الفاظ محاوره ؛ - رعایت نظم منطقی مطالب ، استفاده از عناوین فرعی و تنظیم درست آنها در پیکربندی مقاله ؛ - خواندن دقیق و آشنایی با شاهنامه ، روند داستان ها و شخصیت ها و معنای درست ابیات ؛ - رویکرد به پژوهش های تحلیلی ، عمیق و ژرف شناسانه به جای تحقیقات توصیفی ، سطحی و تکراری به ویژه در مقالات مربوط به اساطیر؛ - نگارش مقالات انتقادی مبتنی بر معیارهای معتبر و تذکر محاسن و معایب کـار در کنـار هـم و پرهیز از غرض ورزی ها."