چکیده:
موقعیت جغرافیایی، شرایط توپوگرافی و تنوع آب و هوایی سبب شده است که استان زنجان به عنوان استان چهارفصل معروف گردد. شرایط کم نظیراکولوژی، پوشش مرتعی و جنگلی، منابع آب زیاد، حیات وحش وشکارگاههای متعدد، مناطق حفاظت شده، غارها، آبشارها وچشمه سارها و دهها چشمانداز طبیعی زیبا و منحصر به فرد میتواند این استان را به عنوان یکی از قطبهای مهم گردشگری شمال غرب کشور مطرح نماید. در این تحقیق با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی، پتانسیل پهنههای مناسب فعالیتهای اکوتوریستی، نطیر: کوهنوردی، دامنه نوردی، ورزشهای زمستانی و اسکی، ورزشهای آبی و ماهیگیری، طبیعت درمانی، وطبیعت گردی بررسی ومشخص گردید. به همین منظور، لایههای اطلاعاتی مورد نیاز، شامل نقشههای سطوح ارتفاعی، شیب و جهت شیب، سطوح آبی و رودخانهها، چشمههای معدنی و پوشش گیاهی تهیه گردید. سپس با تلفیق و همپوشانی لایههای اطلاعاتی در محیط GIS با استفاده ازمدلAHP پهنههای مناسب توسعه اکوتوریسم استان زنجان مشخص شد. نتایج این مطالعه نشان میدهد که بیش از30 درصد وسعت استان، دارای پتانسیل مطلوب برای انواع فعالیتهای اکوتوریستی است.
خلاصه ماشینی:
"در زمینه پهنه بندی فعالیتهای اکوتوریستی، کوماری 2 و همکاران (2010) پژوهشی برای ناحیهای درغرب ایالت سی کیم واقع درکشور هندوستان انجام داده آنها در این تحقیق از چند شاخص مهم همچون پراکندگی حیات وحش، بوم شناختی، تنوع اکولوژی وخاصیت -Marth Honey -KUMARI انعطافی محیط استفاده نموده و ضمن تلفیق لایههای مورد نیاز در محیط GIS با استفاده از روش AHP به ارزیابی پتانسیلهای اکوتوریستی این ناحیه پرداخته و پتانسیلهای مناسب را درچهار سطح بسیار بالا، بالا، متوسط، کم مشخص نمودهاند.
در این بررسی ابتدا منطقه مورد مطالعه از تصاویر ماهوارهای استخراج وسپس لایههای اطلاعاتی مورد نیاز تهیه شده است و در نهایت، نقشه توان اکوتوریسم منطقه را برمبنای تلفیق نقشههای کاربری، پوشش گیاهی، حاصلخیزی خاک و ویژگیهای توصیفی اکولوژیک به دست آوردهاند.
منشیزاده و فلاحی (1384) برای پهنه بندی اکوتوریسم منطقه حفاظت شده اشترانکو، ازتوابع استان لرستان درمحیطGIS لایههای ﻣﺆثرمانند شیب، توپوگرافی، جهات جغرافیایی، پوشش گیاهی، و غیره را با یکدیگر تلفیق و با استفاده از مدل مخدوم و در قالب اکوتوریسم گسترده و متمرکز اقدام به پهنهبندی توان توریسم طبیعی منطقه مذکورنموده اند.
شکل1: موقعیت جغرافیایی و تقسیمات سیاسی استان زنجان دادهها و روشها: به منظورتحلیل پهنههای مناسب اکوتوریسم استان زنجان، مواد ولایههای مربوط به پهنه بندی به شرح زیر ازمنابع مختلف تهیه گردید: - بخشی ازموادلازم این پژوهش از طریق مراجعة حضوری به سازمانهای ذی ربط، همچون معاونت برنامه ریزی استانداری زنجان، سازمان جهادکشاورزی و سازمانهای وابسته به این نهاد، سازمان هواشناسی، اداره محیط زیست، سازمان میراث فرهنگی وگردشگری استان و...
شکل4: اولویت بندی پهنههای مناسب توسعه اکوتوریسم استان زنجان به روش AHP نتیجه گیری: این پژوهش در دو مدل و دو هدف خاص انجام شد."