چکیده:
زیستگاه انسانی هنگامی میتواند بیشترین مطلوبیت را برای انسان حاصل کند،که انتظارات وی را برآورده سازد. این انتظارات در قالب ابعاد مختلف زیستمحیطی، اجتماعی، کالبدی، اقتصادی و... معنا پیدا میکند. چنانچه هریک از این عوامل در محیط زندگی یک فرد فاقد کیفیات مطلوب باشد، بر ادراک و احساس وی از فضا و در نتیجه بر سطح رضایتمندی او از محیط زندگی تاثیرگذار خواهد بود. همانطور که میدانیم بافت فرسوده شهری به عرصههایی از محدوده قانونی شهرها اطلاق میشود که به دلیل فرسودگی و سطح نازل کیفیت محیطی در آنها مسایل و مشکلات خاصی را برای شهرها به وجود آوردهاند؛ و همواره شاهد این موضوع هستیم که در این بافتها توقعات شهروندان در ارتباط با کیفیت محیط سکونت خود تحقق نیافته و رضایت ساکنین از فضای زندگی در سطوح پایینی قرار دارد. شاید بتوان علت این مطلب را در عدم همسویی انگارههای شهروندان از یک فضای زیستی مطلوب ـ که به رضایتمندی آنان از محل زندگیشان میانجامد ـ با رویکردهای شهرسازان در ساماندهی اینگونه بافتها یافت. این پژوهش با هدف کاربردی و در راستای ارتقای کیفیت محیط در بافتهای فرسوده شهری در پی پاسخ دادن به این سوال است که اولویت معیارها و شاخص های کیفیت محیط در بافتهای فرسوده شهری با تاکید بر تصویر ذهنی شهروندان از یکسو و نگاه مسئولان و کارشناسان امور شهری از سوی دیگر کدامند؟ در این راستا، با استفاده از روش توصیفیـ تحلیلی و با به کارگیری نرمافزار SPSS در تجزیه و تحلیل دادهها و آزمونهای آنالیز واریانس یکطرفه (Oneway) و آزمون دانکن در گروه بندی (HSD) سعی دارد به ارزیابی و رتبه بندی این مولفه ها بپردازد. نتایج حاصل بیانگر آن است که شهروندان اولویت پایین بودن سطح کیفیت زندگی در این بافتها را در عدم توجه به مسایل فیزیکی و کالبدی محیط بافتهای فرسوده شهری و سطح پایین وضعیت اقتصادی ساکنان میدانند؛ در حالیکه در رویکرد شهرسازان به بافتهای فرسوده شهری معیارهای محیطی، مدیریتی به نسبت بیشتری از سایر مولفه ها دچار نابسامانی هستند.
خلاصه ماشینی:
نتایج حاصل بیانگر آن است که شهروندان اولویت اول دخیل در پایین بودن سطح کیفیت زندگی در این بافتها را در عدم توجه به مسایل فیزیکی و کالبدی محیط بافتهای فرسوده شهری و سطح پایین وضعیت اقتصادی ساکنان میدانند؛ در حالیکه در رویکرد شهرسازان به بافتهای فرسوده شهری معیارهای محیطی، مدیریتی به نسبت بیشتری از سایر مؤلفهها دچار نابسامانی هستند.
) هر یک مشخصات و کیفیات خاص خود را داراست (Kamp et al, 2003: 9) با این حال به طور کلی کیفیت محیط شهری را میتوان این گونه تعریف کرد : کیفیت محیط عبارت است از شرایط اجتماعیـ فرهنگی و کالبدی محیط شهری که نشاندهندة میزان رضایت یا عدم رضایت شهروندان از محیط شهری است در واقع «یک محیط با کیفیت بالا، حس رفاه و رضایتمندی را به جمعیتی که در آن ساکناند به واسطه ویژگیهایی که ممکن است، فیزیکی، اجتماعی یا نمادین باشند، منتقل میکند» Lansing and Marans, 1969: 197) به نقل از Van poll,1999: 17) و (بهرامی نژاد،1382،ص44) مفهوم فرسودگی و بافتهای فرسوده شهری هنگامی که حیات و رونق شهری در محدودهای از شهر به هر علتی دچار افول میشود، بافت شهری آن محدوده رو به فرسودگی مینهند.
Comparative assessment mental image of citizen and Planners to Quality of the urban environment (Case study: Qazvin distressed area) Elham kakavand 1 , Naser barati 2 , Bahram aminzade 3 1- M.
But in this research we emphasize on the differences between mental image of citizen and Planners about urban environmental quality in distressed area.