چکیده:
از میان همه خصوصیات و فضایل اعلای امیر المومنین علی(ع)، شاید اعجاب آورترین آنها، عدالت ایشان را می توان بیان کرد که آن حضرت نه تنها در بیان و در بعد فردی، بلکه در عمل فردی و در جامعه و مسنـــد حکومتی و مدیریتی نیز در هیــچ شرایط و موقعیتی، از اعمال آن فرو نگذارده است. به این سبب، کنکاش در زوایای بیان نظری وسیره عملی آن بزرگوار در مساله عدالت برای جامعه ای که می خواهد پایه های حکومتی و مناسبات اجتماعی خود را بر مبنای دینی و دستورات الهی پایه گذاری کند، بسیار ضروری می نماید؛ چرا که آموزه های حکیمانه آن حضرت در این زمینه به همراه سیره عملی ایشان می تواند برای چنین جامعه ای الگوی عملی بسیار شایسته ای قرار گیرد. لذا در این مقاله تلاش شده است که به روش توصیفی – تحلیلی و تحلیل محتوا به این مساله پرداخته شود که برای این منظور بعد از بیان نظری این مساله در قران کریم و در دیدگاه پیامبر بزرگوار اسلام(ص)، ابعاد مختلف عدالت از منظر امیر المومنین علی(ع) و در سیره آن حضرت مورد بحث و بررسی قرار گرفته و تلاش شده است که حتی المقدور برای عملی شدن آن پیشنهادهایی ارائه شود.
Perhaps، justice is the most amazing issue among the supreme qualities and virtues of Imam Ali (a.s)، the Commander of the Faithful. He did not neglect justice under any circumstances، neither in word and in the individual aspects of life nor in deed and in the social aspects of life and in administrative and managerial positions. Thus، it is imperative for a society seeking to establish its administrative foundations and social relations on the basis of religious principles and divine commands to explore the theoretical and practical aspects of justice in Imam Ali’s (a.s) life since his wise teachings along with his practical life can be a praiseworthy، functional model for such a community. Hence، this paper attempts to deal with this issue using a descriptive-analytical and content analysis method. For this purpose، first، the theoretical aspects of this topic in the Holy Quran and from the Prophet’s (p.b.u.h.) perspective are explored. Then، the various aspects of justice from the perspective of the Commander of the Faithful (a.s.) and in his practical life are discussed and، finally، an attempt is made to offer some practical implications.
خلاصه ماشینی:
"در فصلنامۀ علمی-پژوهشی پاسداری فرهنگی انقلاب اسلامی دانشکده علوم انسانی و قدرت نرم دانشگاه افسری و تربیت پاسداری امام حسین(ع) سال دوم،شمارۀ 6،پاییز و زمستان 1391:ص 179-204 عدالت اجتماعی در فرهنگ علوی دکتر محمد جواد سبحانیفر{o*o} دکتر ابو القاسم مردمی{o**o} تاریخ دریافت:91/11/28 تاریخ پذیرش:92/2/31 چکیده {IBاز میان همه خصوصیات و فضایل اعلای امیر المومنین علی(ع)،شاید اعجابآورترین آنها، عدالت ایشان را میتوان بیان کرد که آن حضرت نه تنها در بیان و در بعد فردی،بلکه در عمل فردی و در جامعه و مسند حکومتی و مدیریتی نیز در هیچ شرایط و موقعیتی،از اعمال آن فرو نگذارده است.
«شبلی شمیل»ماتریالیست،آن جمله عجیب را در مورد حضرت امیر(ع)گفته است:« امام علی ابن ابیطالب،بزرگ بزرگان جهان و یکتا نسخه زمان بود که جهان شرق و غرب در عالم قدیم و جدید صورتی بسان این نسخه که مطابق اصل باشد به خود ندیده است»!این چه شخصیتی است که شبلی شمبل را که کنار از مکتب اسلام است،اینگونه طوفانی میکند،هان با کسی که وابسته به چنین شخصیتی است و پیرو او است،معلوم است چه خواهد کرد.
این کلام را امیر مومنان علی(ع)برای گروهی از اصحابش فرموده و انگیزه آن این بود که بعضی از یارانش پس از ملاحظه بخششهای معاویه نسبت به یارانش،به امام(ع)گفتند:ای امیر مومنان مردم عموما علاقمند به دنیا هستند و برای آن تلاش میکنند،اگر از این اموال مقداری بیشتر به اشراف عرب و قریش و به کسانی که مخالفت و جدائیشان را دوست نداری،میبخشیدی، وضع بهتر و مناسبتر میشد و پراکندگی ایجاد نمیگردید بهتر میتوانستی در بین مردم عدالت برقرار کنی و سرانجام بیتالمال را به طور مساوی تقسیم کنی که حضرت فرمود:حتی یک لحظه هم این کار را نخواهیم کرد."