چکیده:
اجتماع ملی (ملت) به منزلة اجتماع اجتماعات، در بردارندة خصوصیاتی است که میتواند تاثیرات بسیاری بر تمامی اجزای جامعه داشته باشد. ماهیت و کم و کیف اجتماع ملی بستگی زیادی به چگونگی تشکیل و عناصر ساختاری و عاملیتی موثر در تشکیل آن دارد. بررسی نظریههای مرتبط با تشکیل اجتماع ملی، نشان دهندة اروپامحوری در ارائة نظریات است و کمتر به تفاوتهای میان ملتهای در حال توسعه با ملتهای اروپای غربی توجه شده است. مطالعة حاضر با روش تطبیقی- تاریخی به بررسی الگوهای زمانی وقوع رخداد تشکیل اجتماع ملی و عوامل موثر بر آن، در میان 150 ملت دنیا پرداخته است. مطالعه با استراتژی بین موردی و با استفاده از تحلیل فازی به بررسی شروط موثر بر تشکیل اجتماع ملی یعنی شروط عاملیتی (عاملین داخلی و عاملین بیرونی) و ساختاری (ساختار داخلی و ساختار بیرونی) میپردازد. نتایج تحقیق نشان داد که در بررسی الگوهای زمانی تشکیل، تفاوت معنیداری بین مناطق مختلف جغرافیایی وجود دارد. همچنین بررسی شروط علّی موثر بر افزایش احتمال وقوع رخداد تشکیل اجتماع ملی در کل ملتهای مورد بررسی، الگو و مسیر مهمی را نشان نداد؛ بلکه با بررسی ملتها به تفکیک مناطق جغرافیایی، مشخص شد که ملتهای هر منطقه از مسیرهای کم و بیش متفاوت، با توجه به عناصر ساختاری و عاملیتی خاص خود به مرحلة تشکیل اجتماع ملی رسیدهاند. بنابراین در بررسی کشورهای در حال توسعه توجه به شرایط زمانی و مکانی خاص آنها، از اهمیت زیادی برخوردار است.
This inquiry is intended to probe for those possible general and contextual conditions which are theoretically supposed to have effective impacts on the formation of a national community (nation). It is based on a comparative-historical method. The research sample consists of 150 countries. This investigation utilizes an cross-case strategy. Findings based on fuzzy analyses indicate that there have been different routes for the formation of nations in different geographic areas of the world. For each route a unique combination of structural and agential factors are identified. Strictly speaking, we could not pinpoint any necessary conditions for the formation of nation for developed countries, let alone for developing countries. Hence, in this regard spatio-temporal factors are important.
خلاصه ماشینی:
همچنین بررسی شروط علی مؤثر بر افزایش احتمال وقوع رخداد تشکیل اجتماع ملی در کل ملتهای مورد بررسی،الگو و مسیر مهمی را نشان نداد؛بلکه با بررسی ملتها به تفکیک مناطق جغرافیایی، مشخص شد که ملتهای هر منطقه از مسیرهای کموبیش متفاوت،با توجه به عناصر ساختاری و عاملیتی خاص خود به مرحلۀ تشکیل اجتماع ملی رسیدهاند.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) تحلیل علی مبتنی بر منطق فازی کل ملتهای مورد بررسی در این قسمت،به بررسی شروط علی مؤثر بر افزایش وقوع رخداد تشکیل اجتماع ملی در 150 ملت میپردازیم.
جدول شمارۀ 4 تحلیل علی منفرد برای شروط مؤثر بر افزایش احتمال وقوع رخداد تشکیل اجتماع ملی(ملت-دولت)را در کل ملتهای مورد بررسی نشان میدهد.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) چنانکه جدول نشان میدهد،از میان 15 شرط مورد بررسی در تحلیل علی منفرد،چهار شرط-یعنی تنظیم نهادی سیاسی داخلی،تفاهم نمادین،علقۀ سرزمینی و هویت جمعی- احتمال وقوع رخداد تشکیل اجتماع ملی را در کل ملتهای مورد بررسی افزایش دادهاند.
از سوی دیگر،در ملتهای توسعهیافته،چنانکه نتیجۀ تحلیل مسیرهای علی نشان داد، سه مسیر در نهایت وجود دارد که براساس آن وجود تنظیم نهادی سیاسی داخلی همراه با وجود تفاهم نمادین یا هویت جمعی،علقۀ سرزمینی و نزدیکی به مراکز اشاعۀ ایدۀ ملت توانسته است احتمال وقوع رخداد تشکیل اجتماع ملی در میان ملتهای توسعهیافته را افزایش دهد.
New York :Cambridge University Press.
Nation-building: Five Southeast Asian histories.
Nation-building: Five Southeast Asian histories.
NY State: University of New York Press.
Albany: State University of New York Press.