چکیده:
رسیدن به سبک زندگی مطلوب اسلام و ارزیابی سبک زندگی موجود در جوامع مسلمان در گرو دانستن شاخصهای زندگی اسلامی است. این تحقیق با بهرهگیری از شیوه کتابخانهای و تحلیل محتوای دادههای عقلی و نقلی، که منابع استخراج سبک زندگی اسلامی بهشمار میروند، به تعیین شاخصهای سبک زندگی فردی و اجتماعی میپردازد. بر اساس فلسفه زندگی برآمده از آیات و روایات، سبک زندگی اسلامی ریشه در شکوفایی ارزشهای عقلی و فطری داشته، در حیات عقلانی تجلی مییابد. حیات طیبه اسلامی، رهاورد سبک فردی عقلانی و سلوک اجتماعی عاقلانه است. برخی مولفههای سبک زندگی اسلامی در بعد فردی عبارتاند از: برنامهریزی نیکو و برنامههای نیکو، نیکوگفتاری و گفتارهای نیکو، نیکوخوری و خوراک نیکو و نیکوخوابی و رویاهای نیکو. مفاهیم دیگری همچون سلوک متواضعانه و در عین حال عزتمندانه و نیز سلوک متعبدانه، عادلانه، متعادلانه، صادقانه، مسئولانه و مجاهدانه از مولفههای سلوک اجتماعی عاقلانه شمرده میشوند. مجموعه این مولفهها، حیات طیبه انسانی و سبک زندگی اسلامی را تشکیل میدهند. هدف این مقاله ارائه شاخصهایی بهمنظور سنجش میزان تحقق حیات عقلی است.
خلاصه ماشینی:
"جدول شاخصها و نماگرهای حیات عقلی نماگرهای حیات عقلی انفرادی و اجتماعی شاخص ترکیبی مؤلفهها شاخصهای ساده یا نماگرهای تحقق حیات عقلی حیات عقلی فردی یا سبک زندگی معقول نیکوکرداری میزان آگاهی از شاخصهای برنامهریزی نیک که در روایات بیان شده میزان رعایت حال و توجه به اشتیاق مخاطب در هنگام سخن گفتن میزان رعایت زمان و مکان در سخن گفتن نسبت اصرار، تکرار، مشاجره و مجادله در کلام به اکتفا کردن به ضرورت میانگین تعداد ساعات خواب ساعات خوابیدن و بیدارشدن نسبت سیرخوردن به دستکشیدن از غذا پیش از سیری درصد انطباق اقلام سبد خرید خانوار با شاخصهای مطلوب اسلامی تعداد وعدههای غذایی درصد انطباق برنامه زندگی با شاخصهای برنامه اسلامی کردار نیک میزان آگاهی از شاخصهای شرعی حلیت و مطلوبیت کردار میزان آگاهی از شاخصهای تربیت اسلامی در ساحتهای مختلف میانگین دفعات مراجعه به رساله عملیه در ماه میانگین دفعات مراجعه به متخصصان اسلامی در ماه نسبت مراجعه به متخصص تغذیه اسلامی به مراجعه به متخصص تزکیه اسلامی میزان تقید به واجبات، مانند نمازهای یومیه، نماز جمعه، امر به معروف و نهی از منکر درصد ادای حقوق واجب مالی میزان تقید به نوافل و مستحبات، مانند نماز اول وقت و جماعت، دائمالوضو بودن و روزه درصد ادای حقوق مستحب مالی نسبت غذاهای مصنوعی به غذاهای طبیعی در سبد خرید خانوار نسبت رؤیاهای خوشایند به کل رؤیاها درصد تحقق شاخصهای سلامت و بهداشت جسمی، روحی و روانی حیات عقلی جمعی یا سلوک اجتماعی عاقلانه سلوک متواضعانه درصد رعایت حرمت همه انسانها و مخلوقات درصد رضایت والدین، همسر، اقوام، اساتید، دوستان و آشنایان از متربی نسبت تبسم، خوشرویی و مدارا با مردم به عبوسی، دعوا و ناسازگاری با آنها نسبت سلام ابتدایی به رد سلام (نسبت سلام کردن به جواب سلام دادن) درصد رعایت شاخصهای سلام کردن؛ مانند افشای سلام، بسط سلام به کوچک و بزرگ، ابتدای سلام در مواجهه با بزرگتر و غیره نسبت روابط اجتماعی برقرارشده به روابط اجتماعی حفظ شده، اعم از روابط دوستی، خانوادگی و عمومی درصد رضایتمندی متربی از روابط دوستی، خانوادگی و عمومی خود میزان احوالپرسی در هنگام ملاقات با آشنایان نسبت خداحافظی ابتدایی متربی به صبرکردن او برای خداحافظی مخاطب نسبت سکوت کردن به حرفزدن در هنگام معاشرت و مسافرت نسبت صدای متربی در هنگام صلوات به صدای عموم (همسطحی و یا کمی بالاتر بودن صدای صلوات از صدای عموم، شاخص تواضع است."