خلاصة:
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی امید درمانی بر بهبود افسردگی و ابعاد کیفیت زندگی مادران کودکان کم توان ذهنی شهر مشهد صورت گرفت. روش تحقیق شبه آزمایشی بود و از طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. جامعه آماری کلیه مادران کودکان کم توان ذهنی بودند که فرزندان آن ها در 28 مدرسه استثنایی شهر مشهد در سال تحصیلی 91-1390 مشغول به تحصیل بودند. از جامعه یادشده30 مادر دارای فرزند کم توان ذهنی با بهره گیری از روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش(15نفر) و کنترل(15نفر) قرار گرفتند. گروه آزمایش به مدت 6 جلسه ی هفتگی تحت آموزش امید درمانی قرار گرفتند. گردآوری داده ها به کمک پرسشنامه افسردگی بک(ویرایش دوم) و پرسشنامه کیفیت زندگی از نوع فرم کوتاه انجام شد. پرسشنامه ها توسط هر دو گروه آزمایش و کنترل در سه مرحله قبل، بعد و 4 هفته پس از مداخله(مرحله پیگیری)تکمیل شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته های تحقیق با استفاده از روش تحلیل کواریانس چند متغییره تجزیه و تحلیل شدند. نتایج حاصل از تحلیل مانکوا نشان داد که بین میانگین های نمرات پس آزمون و پیگیری گروه آزمایش و کنترل در سطح 01/0 تفاوت معناداری وجود داشت(001/0P<). نتایج پژوهش حاکی از اثربخشی آموزش امید درمانی در بهبود افسردگی و ابعاد کیفیت زندگی مادران کودکان کم توان ذهنی است. با توجه به این که مادران دارای کودک کم توان ذهنی دارای سطوح افسردگی بالا و کیفیت زندگی پایین می باشند بهره گیری از رویکردهای مختلف روان درمانی از جمله امید درمانی می تواند در بهبود افسردگی و ابعاد کیفیت زندگی این افراد موثر باشد.
ملخص الجهاز:
بر اساس آمار اعلام شده از سوی معاونـت تـوان بخشـی سـازمان بهزیسـتی کشـور در سـال ١٣٨٥، در حدود دو میلیون و هشت هزار آسیب دیده وجود دارند که از ایـن تعـداد ٢٨٧٩٥ نفر، گروه کـم تـوان هـای ذهنـی را تشـکیل مـی دهنـد؛ بنـابراین تعـداد قابـل ملاحظـه ای از خانواده های ایرانی ، از اثرات منفی داشـتن یـک کـودک آسـیب دیـده و فشـارهای روانـی ، اجتماعی و مالی ناشی از داشـتن چنـین کـودکی در امـان نیسـتند و ایـن عوامـل مـی تواننـد آسیب ها و آثار منفی بر وضعیت سلامت روانی مادران بـر جـای گـذارده ، ثبـات و کیفیـت زندگی فردی و خانوادگی آن ها را بر هم بزند (کوهسالی ، میرزمانی ، محمدخانی ، کریملو، ١٣٨٦) .
McConkey, Truesdale-Kennedy, Chang, Jarrah, Shukri 3.
در ارتباط با کیفیت زندگی نتایج تحقیقات نشان می دهد که زمانی که خانواده های دارای فرزند کم توان ذهنی با خانواده های عادی مقایسه می شـوند، نـه تنهـا پـدران و مـادران چنین فرزندانی از سلامت روان شناختی کمتری در مقایسـه بـا والـدین دارای فرزنـد عـادی برخوردارند، بلکه آن ها به طور معناداری سطح اضطراب ، افسردگی و شکایت های جسمی 6 بالاتری داشته و عملکرد اجتماعی آن ها نیز در مقایسه با گروه عادی ، مختل است (کرخام ، ١٩٩٣).
بحث یافته های پژوهش نشان می دهند که آموزش امید درمانی بر بهبود افسردگی و ابعاد کیفیـت زندگی مادران کودکان کم توان ذهنی مؤثر بوده است .
The role of hope and study skills in predicting test anxiety level of university students high school and psychological health, self esteem, positive thinking and social communication.