Abstract:
انقلابهای مردمی در خاورمیانه و شمال آفریقا، انقلابهایی فراگیر و مسالمتآمیز و نتیجه سرکوب طولانی مدت مردم کشورهای این منطقه و جریانات سیاسی و بهویژه جنبشها و نهضتهای اسلامی هستند. در این انقلابها، حضور گسترده مردم و جوانان به عنوان پیشگامان انقلاب و تاکید آنان بر هویت اصیل اسلامی انقلابهایشان، نشان میدهد که این انقلابها برای برقراری دولتهایی مردمی و آزاد از ایدئولوژیها یا مرامهای ناسیونالیستی عربی، روشنفکری غربی و یا افراطگرایی سلفی شکل گرفتهاند و در عمیقترین لایههای خواست مردمی، نوعی بیداری اسلامی وجود دارد. با این وجود، عملکرد رسانههای غربی و عربی در انعکاس بیداری اسلامی در منطقه نشان میدهد که پوشش خبری آنان از واقعیات منطقه با آنچه در صحنه عمل به وقوع پیوسته متفاوت بوده و این رسانهها با نگاهی متفاوت از واقعیات موجود و با استفاده از فنون و راهکنشهای رسانهای، به بازنمایی واقعیت، تحریف ماهیت آن و خلق واقعیت مجازی و فضای تصویر مانندی از تحولات منطقه در چارچوب گفتمان غربی پرداخته و تلاش کردهاند تا ابرواقعیتی بسیار واقعیتر از واقعیت موجود را شکل دهند. براین اساس، در مقاله حاضر، نگارنده با بررسی ماهیت و ریشههای انقلابهای مردمی در منطقه، چگونگی بازنمایی این انقلابها توسط رسانههای غربی و راهکنشها و فنون آنان در این زمینه را مورد بررسی قرار داده است.
The popular revolutions in the Middle East and North Africa are in fact peaceful and comprehensive revolutions and a result of long repression of the people and Islamic movements by the oppressive regimes. The vast presence of people and youth as the frontrunners of these revolutions, and their emphasis in the Islamic identity of the revolutions shows that these revolutions happened in order to establish popular governments free from Arab Nationalism and pan Arabism, also far from western secularism or Salafid radicalism. In the deepest layers of the people's demands there exists an Islamic awakening. However the way that the media reflected and covered these events was very much different from the reality on the ground. Using different techniques and tactics the western media tried to distort the reality and draw a surreal image different from the reality itself. This article is an attempt to investigate the true nature and roots of these popular revolutions and then to analyze the tactics and techniques by which western media tried to represent and reflect it
Machine summary:
با این وجود، عملکرد رسانههای غربی و عربی در انعکاس بیداری اسلامی در منطقه نشان میدهد که پوشش خبری آنان از واقعیات منطقه با آنچه در صحنه عمل به وقوع پیوسته متفاوت بوده و این رسانهها با نگاهی متفاوت از واقعیات موجود و با استفاده از فنون و راهکنشهای رسانهای، به بازنمایی واقعیت، تحریف ماهیت آن و خلق واقعیت مجازی و فضای تصویر مانندی از تحولات منطقه در چارچوب گفتمان غربی پرداخته و تلاش کردهاند تا ابرواقعیتی بسیار واقعیتر از واقعیت موجود را شکل دهند.
فنون و راهکنشهای رسانهای در بازنمایی انقلابهای منطقه:عملکرد رسانههای غربی و عربی در انعکاس بیداری اسلامی در منطقه نشان میدهد که پوشش خبری آنان از واقعیات منطقه با آنچه در صحنه عمل به وقوع پیوسته متفاوت بوده و در چارچوب فضای گفتمان ابرواقعیت تخیلی و تصویر سایهمانند از واقعیت ــ که بودریار آن را تبیین کرده است ــ شکل میگیرد.
این رفتار را در مورد عملکرد رسانههای غربی در قبال انقلاب مردمی در مصر میتوان مشاهده کرد؛ به گونهای که این رسانهها تلاش کردند تا پس از شکست سکوت رسانهای آنان در قبال انقلاب مردم در مصر، با بازی با ذهن مخاطبان خود از طریق پوشش پرحجم تحولات و پخش تودهای اخبار و آشفتگی خبری و بمباران اذهان آنان، از یکسو افکار عمومی را از بیداری اسلامی منحرف کرده و موج تخریبی شدید و سیاهنمایی گستردهای ضد گروههای اسلامگرا ایجاد کنند و از سوی دیگر، با حمایت ظاهری ازمردم و ارائه چهرهای موافق و همسو از غرب با انقلابیها، عملا هدایت انقلاب آنان را در دست بگیرند.