Abstract:
فضای مجازی، فضاهای فرهنگی جدیدی برای گفتمانهای عمومی از طریق زبان به وجود آورده است. وبلاگهای خبری به عنوان یکی از فضاهای فرهنگی جدید علاوه بر رسانههای خبری قدیمی، کنشگران جدیدی در فرایند خبری هستند و در بسیاری از موارد، تبدیل به منبع مهم خبری برای بیشتر افراد جامعه شدهاند. این وبلاگها به عنوان شکلی از ارتباطات عمومی و فضای جدید بازنمایی در غرب و به ویژه در ایالات متحده، نقش مهمی در بازنمایی از دیگری و شکلگیری دیدگاههای بسیاری از مردم آمریکا در باب اسلام و بیشتر دربارة مسلمانان دارند. هدف این مطالعه، شناخت و تحلیل کلیشههای شرقشناسی مسلمانان در زبان وبلاگهای خبری آمریکایی با رویکرد انتقادی، با استفاده از روش تحلیل خوشه است. تحلیل، نشان داد که نمایش آنها از مسلمانان و اسلام به عموم خوانندگان، تصویر منفی بوده و هنگام اشاره به مسلمانان به طور مکرر از کلیشههای شرقشناسی پنهان و آشکار در متن وبلاگهای خبری استفاده میکنند که برگرفته از ارزشهای مسلط و حاکم آمریکایی است و با توجه به ویژگیهای فضای مجازی و وبلاگها، تغییرات خاصی در بازنمایی صورت نگرفته است. از این رو، کلیشههای شرقشناسی تاریخی مسلمانان در رسانههای ارتباط جمعی غرب، در وبلاگهای خبری آمریکایی احیاء و تقویت شده و این امر، بیانگر ادامة سلطه و غلبة غرب بر شرق به شکل نوین است.
Machine summary:
فضاهای فرهنگی جدید و بازنمایی: شناخت و تحلیل انتقادی کلیشه های شرق شناسی مسلمانان در وبلاگ های برگزیدة خبری آمریکا علیرضا دهقان * تاریخ دریافت: ٢٩٠٠/٢٤/٢١ علی حاجی محمدی ** تاریخ پذیزش: ٢٩٠٠/٢٢/ چکیده فضای مجازی، فضاهای فرهنگی جدیدی برای گفتمان های عمومی از طریق زبان به وجود آورده است .
تحلیل ، نشان داد که نمایش آن ها از مسلمانان و اسلام به عموم خوانندگان ، تصویر منفی بوده و هنگام اشاره به مسلمانان به طور مکرر از کلیشه های شرق شناسی پنهان و آشکار در متن وبلاگ های خبری استفاده میکنند که برگرفته از ارزش های مسلط و حاکم آمریکایی است و با توجه به ویژگیهای فضای مجازی و وبلاگ ها، تغییرات خاصی در بازنمایی صورت نگرفته است .
«ادوارد سعید» از مفهوم شرق شناسی یا شرق گرایی به عنوان ایدئولوژی اروپامحور برای بازنمایی اسلام و مسلمانان در رسانه ها یاد میکند (سعید، ١٣٧٩ و ١٣٨٣) در مسائل گفتمان غرب نیز به کرات تاکید شده است که چون خودیها، دیگران را مانع تحقق خواسته های خود میدانند، کم کم آن ها را دشمن دانسته و در نتیجه اعمال هرگونه خشونت علیه آن ها را جایز میدانند (فرکلاف ، ١٣٧٩).
با توجه به بررسی بلاغی متن مورد نظر وبلاگ خبری دربارة کلیشه های شرق شناسی مسلمانان ، اصطلاحات کلیدی شناسایی شدند که به عنوان پایه و اساس اجرای تحلیل خوشه عمل خواهند کرد: شیاطین یا عاملان شر و پیروان یک دین شیطانی، شخصیت منفی و مستعد ارتکاب اعمال شیطانی، شرکت در اعمال شرارت علیه دیگران و علیه مردم خود، اسلام بد و شرور است و شرارت و بدی را تولید میکند.