Abstract:
از میان وجهنماهای زبان فارسی، تعیین مقولة دستوری «باید» و «شاید» همواره موضوع بحثانگیزی بوده است. برخی تحلیلها «باید» و «شاید» را افعال کمکی وجهی و برخی دیگر این دو وجهنما[1] را قید وجهی در نظر گرفتهاند. مقالة حاضر میکوشد تا با رویکردی شاخص[2] بنیاد به قیدها، جایگاه نحوی وجهنماهای یادشده را تبیین کند و تحلیلی متفاوت از تحلیلهای صورت گرفته پیرامون «باید» و «شاید» ارائه دهد. در روند این بررسی، استدلال میشود که «شاید» قید وجهی و «باید» فعل کمکی وجهی است. بر این اساس، با در نظر گرفتن فرافکن وجه معرفتی[3] و فرافکن وجه ریشهای[4] فرض میشود شاخص فرافکن وجه معرفتی جایگاه تظاهر «شاید»، و هستة فرافکن وجه معرفتی و هستة فرافکن وجه ریشهای به ترتیب جایگاه تظاهر «باید» معرفتی و «باید» ریشهای است. [1]. modal [2] . specifier [3]. ModPepistemic [4]. ModProot
Machine summary:
مقالۀ حاضر میکوشد تا با رویکردی شاخص ٣ بنیاد به قیدها، جایگاه نحوی وجه نماهای یادشده را تبیین کند و تحلیلی متفاوت از تحلیل های صورت گرفته پیرامون «باید» و «شاید» ارائه دهد.
duplication با توجه به آنچه گفته شد، بر اساس رویکرد چینکوئه (١٩٩٩)، انتظار میرود فرافکن های نقشی جایگاه تظاهر «شاید» و «باید» در زبان فارسی باشد.
توانگر و عموزاده (٢٠٠٨) نیز در تحلیل ذهنیت در زمان و وجه ، بی آنکه «باید» را در هیچ طبقه ای از طبقه بندی چهارگانۀ خود از وجه نماهای زبان فارسی قرار دهند، «شاید» را قید وجهی در نظر میگیرند.
این رویکرد چنین مینماید که «شاید» و «باید» نیز همچون سایر فراقیدها در تحلیل وی، به عنوان ادات به ساخت جمله افزوده میشود.
از این رو، در بخش بعدی تلاش میشود تا بر اساس داده های زبان فارسی، افزون بر تمایز وجه معرفتی و وجه ریشه ای، مقولۀ نحوی دو وجه نمای یادشده نیز بررسی گردد.
root modal adverb (٢٣) الف ـ [ TP مهسا [ ModProot اجبارا [ Mod'root باید [ NegP [vP رساله بنویسه ]]]]] ب ـ [ ModPepistemic شاید [ TP مهسا [ ModProot باید [ NegP [vP از نیما کمک بگیره ]]]]] در این بخش نشان داده شد که «باید» معرفتی، «باید» ریشه ای و نیز «شاید» جایگاه ساختاری متمایزی دارند.
در ادامه ، افزون بر قائل شدن به دو خوانش معرفتی و ریشه ای برای «باید»، نشان داده شد که تفاوت معنایی «شاید» و «باید» متناظر با تمایز جایگاه نحوی این دو وجه نما است .