Abstract:
دامداران روستای زواردشت همه ساله همانند دیگر روستا های الموت پس از عید نوروز چوپانان را انتخاب می کنند. چوپانان دام ها را پس از تحویل، به سمت چراگاهی که معمولا از روستاهای همجوار برای مدت یک ماهاجاره کرده اند به حرکت در می آورند، آنگاه بر اساس یک برنامه زمان بندی شده به سمت ارتفاعات روستا کوچ خود را آغاز می کنند و در مکان های از پیش تعیین شده مستقر می شوند. طی مدت اقامتشان در اطراقگاه ها با استفاده از دانش و شناختی که در زمینه گیاهان منطقه مورد نظر دارند، جهت بهره برداری بهینه، مراتع را تقسیم بندی می کنند. این دانش به آنها اجازه می دهد تا زمان کوچ بعدی، علوفه به اندازه کافی در اختیار دام ها قرارگیرد و شیرشان کاهش پیدا نکند و منافعشان تهدید نشود. این مقاله با استفاده از دانش روستاییان به شناخت و شناساندن بخش کوچکی از گیاهان منطقه پرداخته است.
Machine summary:
آنگاه یکی از گشتابندها برای سرگرمی و نشاط خاطر حضار با یکـی ١- از جمانی (jamani) یا جرند (jarand) درآوردن به این معنی است که طی سه تا چهار ماهی که دام ها بـر اثـر برودت هوا و پوشیده شدن سطح زمین از یخ و برف بالاجبار در طویله نگهداری میشوند، عادت راه رفتن به مدت طولانی را از دست میدهند، بنابراین با مساعد شدن هوا چوپانان سعی میکنند این عادت را طـی چنـد روز اول بـا تعلیف آنها در مسافتی کوتاه به وجود آورند در غیر ایـن صـورت آسـیب دیـدگی و فلـج شـدن دام هـا در قسـمت دست ها و پاها حتمی است .
پوشـش گیـاهی مراتـع یـاد شـده و گیاهـان اطراف روستا را دامداران با نام محلیای که از پیشینیان در حافظـه خـود ثبـت کـرده انـد، میشناسند و هدف ما هم شناساندن این گیاهان خودرو با همان نام هاست که در زیـر بـه توصیف آنها میپردازیم : لرزنه (Larzane) گیاهی است علفی، با ساقه ای مستقیم ، برگ های متقابل و باریک که در انتهای سـاقه و شاخه هایش گل های بنفش خوشبو میرویند.
(عکس شماره ٢) کوتال تیف (Kutaltif) گیاهی علفی با ساقه های منشعب ، همـراه بـا بـرگ هـای تیـغ دار بـدون دمبـرگ بـا بریدگیهای عمیق است .
زرد تیف (Zardtif) گیاهی است علفی با بوته ای از ساقه های کوتاه که دام از برگ های تازه روئیده آن در فصل بهار استفاده میکند.
جله ( Jele) گیاهی است علفی گسترده در سطح خاک، با ساقه های منشعب کـه انتهـای آنهـا بـه خوشه هایی جو مانند ختم می شود.
از این گیاه علاوه بر دام های کوچک دام های بزرگ نیز استفاده میکنند در ضمن از ساقه های خشک شده ایـن گیـاه جـاروب تهیه میشود.