Abstract:
هدف مقاله حاضر ارائه چارچوبی نظام¬مند برای تدوین برنامه¬های سیاستی توسعه در حوزه علم، فناوری و نوآوری است. این چارچوب که از سه جزء اصلی ساخته شده است روشی منسجم را ارائه می¬دهد تا فرآیند تدوین برنامه¬های سیاستی حوزه علم و فناوری تسهیل و تسریع گردند. چارچوب ارائه شده در این مقاله از یک بخش با عنوان موتور تدوین احکام تشکیل شده است که که مبتنی بر الگوی اهداف سیاستی، ابزارهای سیاستی و گروه¬های هدف به تدوین احکام و برنامه¬های می¬پردازد. برای این موتور تدوین ورودی¬هایی طراحی شده¬اند که به عنوان ماده خام و سوخت این موتور عمل کرده و احکام تدوین شده را واقعی و عملیاتی می¬سازد. این ورودی¬های عبارتند از اسناد بالادستی و کلان علم و فناوری و همچنین برنامه¬های توسعه پیشین در حوزه علم و فناوری، عملکرد برنامه¬ها و شاخص¬های علم و فناوری و نوآوری که وضعیت جاری کشور را در این حوزه نشان می¬دهند.
Machine summary:
چارچوب ارائه شده در این مقاله از یک بخش با عنوان موتور تدوین احکام تشکیل شده است که که مبتنی بر الگوی اهداف سیاستی، ابزارهای سیاستی و گروه¬های هدف به تدوین احکام و برنامه¬های می¬پردازد.
درنهایت و با نگاهی دقیقتر و بهعنوان جمعبندی از دستهبندیهای فوق میتوان گفت هدف تمام سیاست¬ها در این حوزه بهطورکلی ارتقای خلق و بهکارگیری دانش است و بهعبارتدیگر، هر برنامه¬ سیاستی آن، یکی از چهار دسته اهداف ذیل را دربر میگیرد که در شکل زیر ارائه شده است[12]: ارتقای ظرفیت جذب -شرکتهای دنبالهرو، مشتریان میانی و نهایی و کاربران حرفهای بازار کالا و خدمات افزایش سرمایه اجتماعی و انسانی ـ دانشگاه¬ها ـ سایر مراکز آموزشی کاربران دانش بهبود عملکرد فناوری و نوآوری ـ شرکتهای خلاق - تحقیق¬وتوسعه کاربردی و توسعه محصولات و فرایندهای نو ارتقای ظرفیت پژوهش - دانشگاهها و پژوهشگاههای دولتی ـ تحقیقات علمی پایه خالقان دانش بخش خصوصی بخش عمومی شکل 1:دسته¬بندی اهداف سیاستی مبتنی بر کاربران و خالقان دانش در بخش دولتی و خصوصی[12] 2-1-2- ابزارهای سیاستی ابزارهای سیاستی که گاهی وسایل سیاست یا ابزار حاکم نیز نامیده میشوند، تدابیری هستند که از آنها برای به ثمر رساندن اهداف سیاست استفاده میشود.
بر این اساس موتور تدوین احکام سیاستی طراحی شده که شامل اهداف سیاستی(ارتقای ظرفیت پژوهش، بهبود عملکرد فناوری و نوآوری، افزایش سرمایه انسانی و اجتماعی و ارتقای ظرفیت جذب دانش)، ابزارهای سیاستی(ماتریس گروه مشاوره استراتا-اتان و ابزارهای مبتنی بر مداخله دولت) و همچنین گروه¬های هدف، نیازمند ورودی¬هایی است که مبتنی بر آن ورودی¬ها برنامه¬های سیاستی جدید تدوین و طراحی گردند.