Abstract:
یکی از مهمترین اهداف اجرای سیاست های کلی اصل 44 قانون اساسی، ارتقاء کارایی واحدهای اقتصادی بوده است. این پژوهش با هدف ارزیابی میزان موفقیت دولت در ارتقای کارایی، 8 شرکت دولتی واگذار شده طی دهه 80 و در بازه زمانی دو سال قبل و دو سال بعد از واگذاری را مورد بررسی قرار می دهد. به منظور ارزیابی کارایی شرکتها از روش تحلیل پوششی داده ها (DEA) و مدلهای CCR و BCC خروجی محور استفاده شده است. نتایج تحقیق نشاندهنده تغییرات کارایی در 63% شرکت های جامعه آماری مورد بررسی در سال های پس از واگذاری نسبت به سال های قبل از واگذاری است. با این وجود، تغییرات مذکور تاییدی بر تاثیر خصوصی سازی بر کارایی شرکت های دولتی واگذار شده نیست، چراکه شرکت های کارا قبل از واگذاری، بعد از واگذاری نیز همچنان کارا بوده اند و عدم کارایی شرکتهای ناکارا پس از واگذاری نیز همچنان ادامه یافته است.
As one of the most important purposes of implementing general policies of 44tharticle of constitution is promotion of efficiency of economicdepartments’ performance، therefore this study is to evaluate the success of government in privatization of state owned enterprises (SOE) by measuring their performances. Thus، this research considers the information of 8 assigned SOEwithin first decade of 21st century and during 2 years before and 2 years after.
This study applies Data Envelopment Analysis (DEA) which is kind of multi- criteria deciding methods. In this method after weighting to theinput and output variables based on AHP through CCR and BCC output-oriented، has been evaluated the efficiency of selected enterprises. Although the study’s evidences indicate changes in almost 63% of considered enterprises in some years after privatization in comparison to post-privatization، privatization has not been able to influence the efficiency of assigned SOEs. Therefore، effective and non-effective corporations before privatization are also effective and non-effective after privatization، respectfully.
Machine summary:
ارزیابی کارایی شرکتهای دولتی خصوصی شده در ایران، قبل و بعد از واگذاری به بخش خصوصی با استفاده از تحلیل پوششی داده ها(DEA) دکتر سهیلا مهدوی دکترای اقتصاد مالی ، دانشگاه آزاداسلامی واحد تهران جنوب فرشته جوادی کارشناس ارشد حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی مرکز بین المللی خلیج فارس F_javadi89@yahoo.
[3و5] با توجه به اینکه یکی از اهداف اجرای سیاستهای کلی اصل 44 قانونی اساسی ارتقاء کارایی بنگاههای اقتصادی و بهرهوری منابع مادی و انسانی و فناوري است لذا این تحقیق به دنبال آن است تا با اندازهگیری کارایی شرکتهای دولتی واگذار شده به بخش خصوصی در سالهای قبل و بعد از واگذاری تأثیر خصوصیسازی بر کارایی این شرکتها و موفقیت دولت در دستیابی به یکی از اهداف سیاستهای کلی اصل 44 قانونی اساسی را مورد ارزیابی قرار دهد.
بنابراین کارایی 8 شرکت سهامی عام که در دهه 80 بیش از نیمی از سهام آنها به بخش خصوصی واگذار شده است در دو سال قبل و دو سال بعد از واگذاری با استفاده از تکنیک تحلیل پوششی داده ها مورد ارزیابی قرار گرفته است.
هر دو فرضیه به منظور بررسی کارایی شرکتهای دولتی خصوصی شده به عنوان اصلیترین هدف خصوصیسازی مطرح شده است که در تأیید این فرضیات در این تحقیق مشخص خواهد شد که عملکرد خصوصیسازی در ایران در بازه زمانی انتخاب شده مثبت بوده است یا خیر؟ متغیرهای تحقیق در این تحقیق متغیرها شامل داده ها و ستاده ها هستند که دادهها عبارتند از هزینه مالی استقراض، هزینههای فروش، اداری و عمومی، هزینه دستمزد مستقیم و ستادهها عبارتند از نسبت حقوق صاحبان سهام به کل داراییها، درآمد هر سهم(EPS) و سود(زیان) خالص.