Abstract:
این مقاله درصدد است تا با تخمین تابع تولید سلامت برای همه کشورهای مسلمان و گروه کشورهای همگن درآمدی، عوامل مؤثر بر سلامت کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی را با استفاده از مدلسازی ریاضی مورد نقد و بررسی قرار دهد. بر این اساس ، ابتدا مدل مفهومی تحقیق را بیان و سپس با استفاده از مدل تعمیمیافته گروسمن، تأثیر عوامل مختلف را بر سلامت این کشورها بررسی میکند. نتایج حاصل از تحقیق به روش پانل دیتا و در دوره زمانی 2009-1995 نشان میدهد: 1- شاخصهای تأثیرگذار در تابع تولید سلامت، متغیرهای تولید ناخالص داخلی سرانه، نسبت هزینههای سلامت از کل GDP، پرداختهای مستقیم، ابتلا به سوءتغذیه و نرخ باروری نوجوانان هستند. به عبارت دیگر، تابع تولید سلامت کشورهای مسلمان علاوه بر عوامل بهداشتی، تحت تأثیر عوامل اقتصادی، اجتماعی و محیطی نیز قرار دارد. 2- وضعیت سلامت گروههای همگن درآمدی (درآمد پایین، درآمد متوسط رو به پایین، درآمد متوسط رو به بالا و درآمد بالا) با کاهش متغیرهای نرخ باروری نوجوانان (توسعهیافتگی اجتماعی) و ابتلا به سوءتغذیه (شرایط زندگی) بهجز در کشورهای مسلمان با درآمد متوسط به بالا (که تحت تأثیر این دو عامل نیستند) بهبود مییابد؛ این وضعیت رو به رشد درآمدی با افزایش تولید ناخالص داخلی سرانه و نسبت هزینههای سلامت از gdp (نهادههای اقتصادی) روند فزایندهتری به خود میگیرد و این عامل نشاندهنده تأثیر بالای نهادههای اقتصادی در بهبود وضعیت سلامت کشورهای مسلمان است.
The current study، drawing on mathematical modeling، aimed at uncovering factors influencing life expectency (as a proxy of health) among OIC (Organisation of Islamic Cooperation) countries. More specifically، this article tried to examine health criteria set in the Muslim world in homogeneous income countries. In doing so، we initially depict a conceptual model، and then investigate the various factors affecting health issues by the use of a generalized model developed by Grossman in those countries. The findings of the study ( in a period from 1995 to 2009) revealed that the effective factors were the varibles of GDP per capita، the ratio of total health costs in GDP، out of pocket، malnutrition، and the rates of adolescent fertility. That is، the medical، economic، social، and environmental factors were reported as those influencing the healthy issues in these countries. Moreover، except for upper middle average income Muslim countries، the health conditions of homogenous groups of income ( i.e. low income، lower-middle-income، middle-income and high-income) have been improved by reducing the rate of teen childbearing variables (social development) and risk of malnutrition (living conditions)، though they have not been affected by these two factors. The implications of this study discussed the growing income trend with increasing GDP per capita and the ratio of health spending to gdp (economic inputs)، and this fact، in turn، shows the effects of the economic inputs on the improvement of health status in Muslim countries.
Machine summary:
"تحقیق حاضر برآن است تا با بررسی عوامل مؤثر بر سلامت کشورهای مسلمان که با وجود تلاش های بسیار، هنوز به توفیق های قابل قبولی در بخش سلامت دست نیافته اند و وضعیت سلامتی در این کشورها نسبت به متوسط جهانی در موقعیت پایین تری قرار دارد (٢٠٠٩ ,WHO)، تابع تولید سلامت این کشورها را به صورت کلی و براساس طبقه بندی های همگن درآمدی با بهره گیری از مدل (١٩٧٢) Grossman و آستر در دوره زمانی ٢٠٠٩- ١٩٩٥ مورد نقد و بررسی قرار دهد.
از آنجا که مدل قبلی دارای هم خطی بود، در ادامه به منظور بررسی مانایی متغیرهای مورد استفاده ، از آزمون ریشه واحد ایم - شین و پسران استفاده می کنیم ؛ نتایج این آزمون بیان کننده این واقعیت هستند که متغیرهای لگاریتم امید به زندگی ، پرداخت مستقیم بیماران ، نسبت هزینه های سلامت از کل gdp و ابتلا به سوءتغذیه مانا هستند بنابراین در سطح ، انباشته از درجه صفر هستند و متغیرهای تولید ناخالص داخلی سرانه و نرخ باروری نوجوانان دارای ریشه واحد هستند که با یک مرتبه تفاضل گیری ، مانا می شوند، در سطح انباشته از درجه یک و تفاضل مرتبه اول آنها انباشته از درجه صفر بوده و همین عامل نشان دهنده نبود رگرسیون کاذب بین متغیرهای مدل است (نورافشان ، ١٣٩١، ص ١).
د- در کشورهای با درآمد متوسط رو به بالا و کشورهای منطقه اروپا و آسیای مرکزی ، متغیرهای پرداخت های مستقیم ، تولید ناخالص داخلی سرانه و نسبت هزینه های سلامت از gdp از عوامل تابع تولید سلامت مطرح می شوند که به ترتیب بیشترین تأثیر را در بهبود وضعیت سلامتی (افزایش امید به زندگی ) این کشورها دارند."