Abstract:
با حمله ویرانگر مغول به ایران، با اینکه چند صباحی هنر این مرز و بوم گرفتار رکود گردید، اما دیر زمانی به طول نمیانجامد که بار دیگر زمینه های رشد مهیا میگردد. تبریز در این زمان سرای هنرمندان و مرکزی برای جلب اندیشمندان و هنرمندان است. این شهر با ایفای نقشی مهم در بسترسازی مناسب برای نگارگری توانست عنوان دو مکتب (مکتب تبریز نخست یا ایلخانی، مکتب تبریز صفوی) را بهنام خویش به ثبت رساند. بسیاری از بنیادهای نگارگری در مکتب نخست پایه گذاری گردید. در آمدن مصورسازی کتاب از انحصار کتب علمی و تعمیم آن به کتب تاریخی و ادبی، تعاملات فرهنگی و هنری با شرق و غرب و تاثیرپذیری از هنر آنان از جمله دستاوردهای این مکتب است.
همچنین این دوره با پرورش و معرفی هنرمندانی صاحب سبک و انتقال نبوغ و توانایی آنان به نسلهای بعدی، توانست پایه گذار مکاتب بعدی نگارگری گردد.
Machine summary:
"دستاوردهای مکتب نخست تبریز در نگارگری ایرانی فهیمه سراوانی چکیده: با حمله ویرانگر مغول به ایران، با اینکه چند صباحی هنر این مرز و بوم گرفتار رکود گردید، اما دیر زمانی به طول نمیانجامد که بار دیگر زمینههای رشد مهیا میگردد.
حتی در مراحلی، از اهمیت ویژهای نیز برخوردار بوده است، اما آنچه به هنر نقاشی این منطقه رنگ و بوی خاص بخشید و آن را در تاریخ به عنوان مکتبی ویژه مطرح ساخت مربوط به تحولاتی است که از زمان مغول به بعد به وقوع پیوست.
(همان:10) دستاوردهای مکتب تبریز در نگارگری دو نتیجه مهم حکومت ایلخانی برای نقاشی ایران، یکی انتقال سنتهای هنر چینی به ایران است که منبع تازهای برای نقاشان شد و دیگری بنیانگذاری نوعی هنر پروری که سنت کار گروهی هنرمندان در کتابخانه کارگاه سلطنتی را پدید آورد.
از جمله این خدمات به اختصار میتوان به موارد ذیل اشاره نمود: خارج شدن هنر مصورسازی کتاب از انحصار کتب ادبی علمی احداث کارگاههای سلطنتی و سنت کار گروهی در زمینه کتابآرایی انتقال سنتهای چینی شکلگیری اولین نمونه کتب مصور شده در حوزههای ادبی و تاریخی که سالیان سال به عنوان الگو مورد رجوع هنرمندان قرار گرفت اقتباس و تاثیرپذیری از مذاهب شمایلنگار تلفیق عناصر هنری مختلف و ایرانیزهکردن و ارایه مفهوم و تکنیکی برتر تعاملات فرهنگی و هنری با شرق و غرب ایجاد پیوند میان ادبیات و نگارگری تربیت هنرمندانی همچون احمد موسی که خود با تربیت شاگردان متعدد پایهگذار مکاتب بعدی بودند."