Abstract:
امروزه برنامهریزی بهینة کاربریهای شهری نقش مهمی در کاهش آسیبپذیری کلانشهرها دربرابر حوادث و مخاطرات طبیعی و انسانی دارد. در این بین، برخی کاربریها از جمله بیمارستانها نقش حساسی در تابآوری شهری دارند. از اینرو، اطمینان از نبود کاربریهای خطرساز در همجواری با این کاربری موجب کاهش آسیبپذیری آنها میشود. یکی از راههای تحقق این اطمینان، بررسی میزان رعایت سازگاری یا ناسازگاری در همجواری بیمارستانها از منظر پدافند غیرعامل بهعنوان مجموعهای از اصول و اقدامات غیرنظامی در کاهش آسیبپذیری شهری است. هدف تحقیق حاضر شناخت میزان رعایت اصول همجواری در بیمارستانهای مناطق کلانشهر اهواز از دیدگاه پدافند غیرعامل است. روش تحقیق براساس هدف نظری- کاربردی و از نظر ماهیت و روش توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری دادهها نیز کتابخانهای و برداشتهای میدانی و بهرهگیری از بانک دادههای مکانی بوده است. مدل بهکاررفته مدل منطق فازی (fuzzy logic) بوده و از عملگر گاما (Gamma) 9/0 در همپوشانی لایههای اطلاعاتی استفاده شده است. براساس نتایج این پژوهش، میزان رعایت اصول همجواری پدافند غیرعامل در بیمارستانهای شهر اهواز بهطور متوسط 29 درصد بوده است و در مقایسه بین مناطق، نیز بیمارستانهای منطقة چهار با 21 درصد کمترین و بیمارستانهای منطقة شش با 40 درصد بیشترین میزان رعایت اصول همجواری پدافند غیرعامل را به خود اختصاص دادهاند. همچنین، تحلیل نقشه از همجواریها نشان از ناسازگاری و عدم رعایت اصول همجواری در محور مرکزی غربی- شرقی و شمالی- جنوبی در پهنة جغرافیایی اهواز دارد.
Machine summary:
سنجش اصول مجاورت کاربری های ویژه از منظر پدافند غیرعامل شهری 1 مطالعۀ همجواری بیمارستان ها در شهر اهواز مصطفی محمدی ده چشمه - استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران اهواز محمدعلی فیروزی- دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران اهواز رضا نظرپور دزکی- کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران اهواز پذیرش مقاله : ١٣٩٤/٠٥/٠٢ تأیید نهایی: ١٣٩٤/٠٨/١٢ چکیده امروزه برنامه ریزی بهینۀ کاربریهای شهری نقش مهمی در کاهش آسیب پذیری کلان شهرها دربرابر حوادث و مخاطرات طبیعی و انسانی دارد.
یکی از راه های تحقق این اطمینان ، بررسی میزان رعایت سازگاری یا ناسازگاری در همجواری بیمارستان ها از منظر پدافند غیرعامل به عنوان مجموعه ای از اصول و اقدامات غیرنظامی در کاهش آسیب پذیری شهری است .
شهرسازی دفاعی با لحاظ کردن اصول ایمنی و امنیت در همجواری و مجاورت کاربری های ویژه (حیاتی، حساس و مهم ) در برنامه ریزی بهینۀ کاربری اراضی شهری به منظور کاهش آسیب پذیری در مواجهه با مخاطرات احتمالی از راهبردهای دفاع غیرعامل به ویژه در شهرهای مستعد پذیرش مخاطرات است .
United Nation پرسش تحقیق حاضر به این صورت است : در کلان شهر اهواز با موقعیت ژئواستراتژیک و راهبردی در سطح ملی و بین المللی ، میزان رعایت اصول مجاورت در کاربری های ویژه با تأکید بر بیمارستان های آن چگونه است ؟ مبانی نظری براساس نظریۀ آسیب پذیری، در هر فضای مفروض ضریبی از آسیب پذیری وجود دارد، درحالی که سطوح و دامنۀ ایمنی در سطح آن فضا به طور یکنواخت توزیع نشده است .