Abstract:
هدف اصلی این مقاله بررسی تاثیر متغیرهای بنیادی و بیثباتی درآمد نفتی (یکی از مهمترین مولفههای فضای حاکم بر اقتصاد ایران) بر درجه عبور نرخ ارز بر قیمت واردات است. بدین منظور از مدل مارکوف- سوئیچینگ و روش گارچنمایی بر اساس دادههای سالهای 1393:4-1369:2 استفاده شد. نتایج نشان داد دو رژیم درجه عبور نرخ ارز برای قیمت کالاهای وارداتی به ایران وجود دارد و درجه عبور نرخ ارز در هر دو رژیم بیش از واحد است. همچنین بیثباتی درآمدهای نفتی از نظر علامت و اندازه تاثیر نامتقارنی بر رژیمهای درجه عبور نرخ ارز دارد؛ ولی باعث افزایش درجه عبور نرخ ارز در هر دو رژیم میشود. از اینرو، مدیریت بیثباتی درآمدهای نفتی و تغییرات نرخ ارز پیشنهاد میشود.
The main objective of this paper is to investigate the impacts of fundamental variables and volatility of oil revenue (as one of the most important of environment prevailing components in Iran economy) on degree of exchange rate pass through (ERPT) into import price. For this، Markov-Switching and EGARCH methods were used on the base of data for 1990:3 to 2014:1. The findings indicate that there are two ERPT into import price regimes in Iran economy. The ERPT is more than unitary in both regimes. Also، volatility of oil revenues has asymmetric impacts on ERPTs of regimes in terms of size and sign but it increases ERPT into import price in both regimes. Therefore، managing of volatility of oil revenues and exchange rate changes are suggested.
Machine summary:
بر این اساس، دو سوال اساسی درباره قیمت واردات ایران قابل طرح است: اول، آیا قیمت کالاهای وارداتی تحت تأثیر عوامل بنیادی آن از یک الگوی چند رژیمی پیروی میکند؟ اگر پاسخ مثبت است؛ در این صورت، نقش عوامل بنیادی در این رژیمها چیست؟ دوم، تأثیرگذاری بیثباتی درآمدهای نفتی بر درجه عبور نرخ ارز در هر یک از رژیمهای مختلف قیمتگذاری واردات چگونه است؟ پاسخ این سوالات برای سیاستگذار اقتصادی در راستای افزایش منافع ناشی از واردات (تجارت) مهم خواهد بود.
اگر تصور بر این باشد که سری زمانی قیمت واردات p t IM به ایران در طی زمان توأم با تغییرات در وضعیت (رژیم) است، آنگاه با فرض وجود دو رژیم میتوان معادله (4) را به صورت زیر بیان نمود:(به تصویر صفحه رجوع شود) که در آن =+ + + φ 1 + φ 1 ، میانگین شرطی و ε t ، جزء اخلال است که فرض میشود از یک توزیع نرمال، با میانگین صفر و واریانس 2 پیروی میکند.
درجه عبور نرخ ارز بر قیمت واردات در رژیمهای مختلف قیمتی و با حضور یا عدم حضور بیثباتی درآمدهای نفتی در جدول (7) خلاصه شده است.
این امر دلالت بر آن دارد که در دوره مورد بررسی با بروز بیثباتی در فضای کلان اقتصاد ایران، افزایش درجه عبور نرخ ارز باعث شده است اقتصاد ایران افزایش قیمت کالاهای وارداتی را با احتمال و دوام بیشتری تجربه کند.
سپس بنا به نقش بیثباتی درآمدهای نفتی در شکلگیری فضای نااطمینانی در اقتصاد ایران، تأثیر این متغیر در کنار سایر متغیرهای توضیحی بر قیمت واردات و درجه عبور نرخ ارز مورد آزمون تجربی قرار گرفت.