Abstract:
وقف و صدقه جاری در اسلام، آنقدر مهم است که اهل بیت عصمت و طهارت(ع) در این جهت نیز اسوه
دیگران بوده و هستند و رهنمود آن ذوات قدسی در اهتمام به وقف آن است که این صدقه جاری را همتای
مصحف علمی و ولد صالح قرار داده و آن را در ردیف میراث ماندگار و فخرآور میدانند و علاوه بر معمول بودن در
میان ملل مختلف در زمانهای قدیم، در دین اسلام نیز به جهت تاکید قرآن و سنت اهمیت بیشتری کسب کرده است، برای همین مورد بحث و تدقیق فقها قرار گرفته و جوانب مختلف آن تحت شمول ضوابط و قواعد فقهی درآمده است. موسسات قرض الحسنه یکی از راهکارهای مطرح شده در دو دههی اخیر به منظور تسریع فرآیند سرمایه گذاری و تقویت بنیاد مالی و پس انداز و نهایتا توانمندسازی جوامع و فقرزدایی از طریق ارتقاء بهره وری با تاکید بر به کارگیری اعتبارات بوده است. دریافت وام های خرد و کوچک از بانکهای تجاری متضمن وثایق و تضمینهای بسیاری است که افراد فقیر و کمدرآمد از تامین آن عاجزند. ازاینرو ممکن است این افراد به ایجاد روابط مالی غیررسمی و اخذ مبالغ ربوی از نزولخواران در شهرها و روستاها روی آورند. بنابراین، ایجاد موسسات و شیوه های نوین اسلامی در اعطای اعتبارات و تامین مالی میتواند هم جنبه مالی نیازمندان را برطرف سازد و هم قالب شرعی در فعالیتهای مالی را به همراه داشته باشد تا هم فرصتهای لازم برای اشتغال و راه اندازی کسب و کارهای کوچک را ایجاد نماید و هم فقر را در جامعه ریشه کن کند. هدف از انجام این پژوهش بررسی وقف پول به عنوان یک منبع نوین اسلامی در تامین مالی میباشد.
Machine summary:
"به این ترتیب که صندوق وقف پول از طریق سرمایهگذاری وجوه وقف شده در انواع قراردادها بهویژه قراردادههای اسلامی به انجام تأمین مالی خرد بپردازد و منافع حاصل را صرف افراد فقیر و کمدرآمد کند.
مزایای بالقوه اجراییشدن وقف پول در قالب اعتبارات خرد را میتوان به موارد زیر خلاصه کرد: * حل چالش کمبود منابع مالی و توجه به پایینترین گروههای درآمدی؛ * حذف وثیقه ملکی از وامهای اعطایی خرد؛ * جمعآوری و استفاده بهینه از منابع خرد و مشارکت بیشتر افراد در سنت حسنه وقف؛ * پرداخت تسهیلات به زنان سرپرست خانوار و تقویت اشتغال؛ * کاهش فقر در جامعه؛ الف) حل چالش کمبود منابع مالی و توجه به پایینترین گروههای درآمدی هدف اصلی این نوع تأمین مالی، ارایه خدمات به افرادی است که بهدلایل مختلف نمیتوانند از تسهیلات بانکی استفاده کنند.
د) پرداخت تسهیلات به زنان سرپرست خانوار و تقویت اشتغال بهعنوان مثال اگر یکی از اهداف صندوق یا بانک وقف پول، دادن پول وقفشده بهصورت وام بدون بهره باتوجه به شرایط خاص فرد وامگیرنده باشد، این اقدام میتواند به روانسازی فرآیند گسترش مشاغل کمک کند، ضمن اینکه عدم وجود نرخ بهره در این نوع استقراض، میتواند فشارهای تورمی را کاهش دهد و قالب اسلامی را در اعطای اعتبارات دارا باشد.
مشکلات دسترسی افراد فقیر به اعتبارات مرسوم از یکسو و الزام برقراری تأمین مالی براساس شریعت اسلام، تلاش برای ارایه سیستمی مناسب در جهت تأمین مالی را میطلبد که در این مقاله وقف پول بهعنوان یک ابزار نوین اسلامی در زمینه اعتبارات خرد مورد بررسی قرار گرفت."