Abstract:
هدف : فداکاری مولفه ای مهم برای پایداری و ارتقائ کیفیت روابط زناشویی است. ازاین رو، هدف پژوهش حاضر بررسی تجربه زیسته پدیده فداکاری در زندگی زناشویی و مشخص کردن ساختار نهایی آن در شرکت کنندگان پژوهش است.
روش: پژوهش حاضر یک مطالعه کیفی از نوع پدیدارشناسی توصیفی روان شناسانه است که در آن 10 شرکت کننده (5 مرد و 5 زن) به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از روش مصاحبه عمیق استفاده شد و این روند تا مرحله اشباع داده ها ادامه داشت.
یافته ها: تحلیل داده ها، 12 جزء تشکیل دهنده فداکاری را در بافت زندگی زناشویی نشان داد که عبارت اند از: 1- داشتن حس عشق و علاقه به همسر و درک شدن در زندگی زناشویی؛ 2- داشتن حس انسانیت، وجدان و رشد شخصی؛ 3- موثر دانستن عقاید مذهبی، دینی و معنوی در رفتارهای فداکارانه؛ 4- حس لزوم متقابل بودن رفتارهای فداکارانه؛ 5- ادراک فداکاری یک طرفه و آسیب زا؛ 6-اعتقاد به همبسته های رفتار فداکارانه نظیر گذشت، صبر و تحمل سختی ها؛ 7- لزوم ادراک رفتار فداکارانه همسر به صورت مورد قدردانی قرار گرفتن؛ 8- معنای فداکاری به عنوان عدم خودخواهی و گذشتن از خود برای دیگری؛ 9- داشتن یک نگرش بلندمدت و متعهدانه به زندگی زناشویی؛ 10- فداکاری به خاطر عوامل بیرون از سیستم زن وشوهری مانند داشتن فرزندان و جامعه؛ 11- الگو گیری از خانواده مبدا؛ و 12- ادراک تفاوت های جنسیتی در تجربه رفتار فداکارانه.
نتیجه گیری: نتایج این مطالعه دستاوردهای فراوانی برای مراکز مشاوره و متخصصان زوج درمانی در بردارد. فهم ساختار پدیده فداکاری در زندگی زناشویی، آن گونه که در این مطالعه آمده است، می تواند به زوج هاکمک کند تا از ناخشنودی در زندگی زناشویی جلوگیری نموده و کیفیت و رضایت زناشویی خود را بهبود بخشند.
Machine summary:
یافتهها: تحلیل دادهها، 12 جزء تشکیلدهنده فداکاری را در بافت زندگی زناشویی نشان داد که عبارتاند از: 1- داشتن حس عشق و علاقه به همسر و درک شدن در زندگی زناشویی؛ 2- داشتن حس انسانیت، وجدان و رشد شخصی؛ 3- مؤثر دانستن عقاید مذهبی، دینی و معنوی در رفتارهای فداکارانه؛ 4- حس لزوم متقابل بودن رفتارهای فداکارانه؛ 5- ادراک فداکاری یکطرفه و آسیبزا؛ 6-اعتقاد به همبستههای رفتار فداکارانه نظیر گذشت، صبر و تحمل سختیها؛ 7- لزوم ادراک رفتار فداکارانه همسر بهصورت مورد قدردانی قرار گرفتن؛ 8- معنای فداکاری بهعنوان عدم خودخواهی و گذشتن از خود برای دیگری؛ 9- داشتن یک نگرش بلندمدت و متعهدانه به زندگی زناشویی؛ 10- فداکاری به خاطر عوامل بیرون از سیستم زنوشوهری مانند داشتن فرزندان و جامعه؛ 11- الگو گیری از خانواده مبدأ؛ و 12- ادراک تفاوتهای جنسیتی در تجربه رفتار فداکارانه.
با توجه به تفاوتهای فرهنگی در فداکاری، پژوهش حاضر با رویکرد کیفی و پدیدارشناسانه در بافت زندگی زناشویی شرکتکنندگان ایرانی، فداکاری را موردمطالعه قرار میدهد؛ بنابراین با توجه به اهمیت رفتارهای فداکارانه در پایداری ازدواج و فقدان بررسی تجربۀ زیسته فداکاری در مطالعات گذشته و همچنین ضرورت توجه به ملاحظات فرهنگی در رفتارهای فداکارانه پژوهش حاضر درصدد پاسخگویی به این سؤال بود که تجربه افراد متأهل از فداکاری و ساختار نهایی این پدیده در ازدواجهای پایدار چیست؟ و افراد متأهل چگونه فداکاری را در ازدواج بادوام خود توصیف، درک و معنا میکنند؟ روش در این پژوهش برای جمعآوری و ارزیابی اطلاعات در مورد پدیدۀ فداکاری از روش پدیدارشناسی توصیفی روانشناسانه<FootNote No="295" Text=" descriptive phenomenological psychological research"/> استفاده شده است.